خانه بومیان کیش

خانه مردم شناسی بومیان کیش یکی از دیدنی های کیش محسوب می شود و برای افرادی که اولین بار به کیش سفر می کنند، بسیار جالب به نظر می رسد. احتمالا شما در سفر به جزیره کیش تنها با پاساژهای متعدد، مراکز خرید لوکس و مدرن، هتل های چند ستاره و ساحل های تمیز با امکانات گردشگری مواجه شده اید. پیشنهاد ما این است که در کنار جاذبه های متعدد تور کیش، سری هم به زندگی بومیان جزیره بزنید؛ بومیانی که امروزه جمعیت کمی از شهروندان کیش (تنها 18 درصد از جمعیت) را تشکیل داده و در گوشه ای از جزیره هنوز به زندگی سنتی خود ادامه می دهند. خانه مردم شناسی بومیان کیش بنایی 200 ساله در کهن ترین محله جزیره کیش به نام سفین قدیم است که با هدف آشنا کردن گردشگران با این بخش از جزیره راه اندازی شده است. این خانه در زمینی به مساحت 1200 مترمربع بنا شده و با 15 اتاق و 2 حیاط مجلسی و خانوادگی به سبک معماری کاملا بومی به عمر خود ادامه می دهد. خانه بومیان هم اکنون به موزه و خانه مردم شناسی تبدیل شده و می تواند برای افرادی که علاقه به بومگردی دارند جالب توجه باشد.

تاریخچه خانه بومیان کیش

خانه مردم شناسی بومیان کیش با هدف معرفی تاریخ کیش، فرهنگ مردمی از جمله آداب و رسوم و نوع معیشت و صنایع دستی منحصر به فرد بومیان کیش، با هدف اشتغال زایی برای بومیان محله به خانه مردم شناسی بومیان کیش تبدیل شده است. این خانه نمادی از اصالتِ مهمان نوازی مردمان کیش است.

مالک اصلی این خانه مرحوم حاج عبدالله بن شاهین از شخصیت های مشهور کیش بوده که به تجارت مروارید مشغول بوده و یکی از بزرگترین لنج های بادبانیِ آن زمان را در اختیار داشته است. حاج عبدالله در نجاری و لنج سازی تبحر خاصی داشته است. وی در سال 1380 از دنیا می رود و این خانه را که از سه نسل قبل از خود به ارث برده بوده به یارگار می گذارد.

در سال 93 بعد از کسب موافقت صاحب جدید خانه مجوزهای لازم از سازمان منطقه آزاد کیش اخذ می شود تا این خانه را به محلی برای معرفی تاریخ و فرهنگ جزیره و همزمان فرصتی برای اشتغالزایی اهالی تبدیل کنند. اتاق ها و فضاهای داخلی و خارجی خانه به همان سبک بومی و با همان مصالح محل بارسازی شد و بخش های آسیب دیده آن مرمت گردید.

خانه مردم شناسی، زندگی بومیان چند نسل پیشترِ کیش را به نمایش می گذارد. بنابراین می توانید با فرهنگ کیش در زمان گذشته بیشتر آشنا شوید. این بخش از تور زمینی کیش یعنی محله سفین در کل جزیره جایگاه خاص و ویژه ای داشته اند. برای مثال از مدرسه تحت عنوان مکتب خانه و آموزش قرآن بهره مند بوده اند. این بخش های تاریخی بازسازی شده و در خانه بومیان به نمایش گذاشته شده است.

برای مقایسه قیمت تورهای کیش کلیک کنید

سبک زندگی در خانه بومیان کیش

در خانه مردم شناسی بومیان کیش، سبک زندگی و شیوه کار کردن بومیان کیش در گذشته، به صورت زنده به نمایش در آمده است. گردشگران بعد از بازدید از این مجموعه به خوبی با تاریخ و فرهنگ قدیم مردم کیش آشنا می شوند و در مقایسه با رونقی که امروز در کیش می بینند شگفت زده خواهند شد. در خانه بومیان بخش قابل توجهی به ابزار و ادوات سنتی برای صید مروارید، ماهی گیری، غذا درست کردن و... اختصاص داده شده است. همچنین مکان نگهداری خرما و روش تهیه شیره خرما به صورت سنتی، 2 حلقه چاه آب برای تامین آب شرب مردم و چیزهایی از این دست در آنجا به نمایش در آمده است.

تور کیش و بازدید از خانه بومیان کیش

خانه بومیان از 2 حیاط برخوردار است. حیاط اول حیاط مجلسی نام دارد که مخصوص مهمان ها و مردان نامحرم به خصوص غریبه ها بوده است. این حیاط دری اختصاصی دارد و به یک اتاق تابستانی به نام مجلس و اتاقی زمستانی راه دارد. در این فضا چند انباری و یک حلقه چاه نیز قرار داشته است. حیاط دوم در خانه بومیان، حیاط مخصوص خانواده بوده است. مردان غریبه و نامحرمان اجازه ورود به این حیاط را نداشته اند. اتاق خواب های تابستانه و زمستانه، آشپزخانه ها، اتاق مهمان های خانم، یک حلقه چاه، انبارِ خرما، انبار علوفه، محل نگهداری گاو و گوسفند و مکتب خانه در پیرامون این حیاط شکل گرفته اند. حیات خانواده از درِ ورودی مخصوص خانواده برخوردار است.

بخش های مختلف خانه بومیان کیش

آنچه تعجب گردشگران را در بازدید از این خانه به خود جذب می کند، بخش های مختلف خانه بومیان کیش است. این خانه دارای 15 اتاق است که مشتمل بر اتاق زمستانی، اتاق تابستانی، اتاق مهمان مردان، اتاق مهمان زنان، آشپزخانه، انبار خرما و محل درست کردن شیره خرما، اتاق خواب، مکتب خانه، حجله و... است. بد نیست به صورت مختصر بعضی از این بخش ها را معرفی کنیم.

اتاق مهمان مردان یا همان «مجلس» اتاقی تابستان نشین است که بادگیرهایی تاقچه ای در حیاط دارد. از نظر بومیان کیش، میهمان حبیب خداست و باید از آن استقبال خوبی صورت بگیرد چون این موضوع، وظیفه شرعی است. در مقابل این اتاق سایبانی از برگ های نخل قرار گرفته که در تابستان استفاده می شده است. در کل به دلیل جایگاه اجتماعی مهم حاج عبدالله، صاحب خانه، اینجا تقریبا همیشه پر از میهمان بوده است.

انبار خرما در خانه مردم شناسی بومیان کیش

بومیان کیش به اتاق تابستانی «مَصیف» می گویند. مصیف اتاقی است که به شیوه های مختلف خنک می شود تا برای فرار از گرما در تابستان بتوان در آن مستقر شد. اتاق تابستانه خانه بومیان کیش بر روی سکویی با ارتفاع 5/1 متر ساخته شده و اطراف آن پنجره و بادگیرهایی قرار گرفته است. بادگیرها در خنک ساختن هوا نقش زیادی دارند.

اتاق خواب اصلی خانه به نام «بیت العود» با آینه های بزرگ و کوچک تزیین شده و تاقچه هایی دارد که ظرف های چینی و اشیای زینتی در آن قرار گرفته است. در این اتاق صندوق های چوبی، رادیو، تلویزیون، تخت دونفره چوبی از سوغات هندوستان، حمام مخصوص و... قرار داشته است.

انبار خرما و محل استحصال شیره خرما به نام « چندول» نشان دهنده شیوه ای است که تا کنون در هیچ جای ایران مشاهده نشده است. چندول اتاقی دو در دو یا بزرگتراست که محل نگهداری چند 100 کیلو خرما بوده و در معرض باد قرار نداشته است.  به روشی خاص و سنتی شیره را از این خرماها استخراج می کرده اند. این خانه به علت پر رفت و آمد بودن و مصرف زیاد خرما و شیره آن از 2 چندول برخوردار بوده است.  

بومیان کیش بخشی از حیاط را سقف می زدند و بسته به بضاعت مالی با برگ های درخت خرما یا دیوار آن را محصور می کردند. این مطبخ ها معمولا در نداشت و تنها دودکشی برای بیرون رفتن بو و دود در آن تعبیه می شد. آشپزخانه خانه  بومیان هم به همان شیوه بازسازی شده و در آن انواع وسایل پخت و پز قدیمی و مواد غذایی قرار گرفته است. هنوز نشاسته و نمک و برنج 40 سال پیش در این آشپزخانه به چشم می خورد.

آیا می دانستید خانه بومیان کیش مکتب خانه هم دارد؟

گردشگران تور کیش از تهران سعی می کنند از جاهای دیدنی کیش بازدید کنند تا با فرهنگ کیش و آداب و رسوم مردم محله های قدیم کیش بیشتر آشنا شوند. برخی هم به فکر خرید خانه در کیش برای زندگی هستند. از این رو شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید، زندگی در جزیره کیش چگونه بوده است. در خانه بومیان کیش مکتب خانه یا « بیت الافروخ» در خانه بومیان حکم مدرسه روستای سفین را داشت زیرا 4 نسل پیش، بومیان در این خانه قرآن فرا می گرفتند. بیت الافروخ به معنی خانه پسران است.

اتاقی مخصوص میهمانان خانم «بیت القهوه» نام داشته است که حکایتگر این است که دم کردن قهوه وظیفه و هنر زنان بوده است.   

یکی از اتاق خواب های قدیمی این خانه، «حجله» نام دارد که به عروس و دامادها اختصاص داشته است. حجله در خانه عروس و داماد برپا می شد و تا یک ماه باقی بود تا زوج جوان زندگی مشترکشان را از آنجا آغاز کنند.

انبار مواد غذایی یا «بخار»، در نتیجه اقتصاد خودمصرفی مردم بومی جزیره به وجود می آمد. در خانه های بومی عموما مواد غذایی مورد نیاز یک سالِ خانواده نگهداری می شد. در این انبارها آرد، برنج، خمره‌های ماهیِ شور و صندوق‌های ماهی خشک شده و... نگهداری می شد.

در این خانه که یکی از مهمترین جاهای دیدنی کیش برای شناخت مردم بومی جزیره است، بخش های دیگری به چشم می خورد که هر یک نشانگر گوشه ای از فرهنگ بومی جزیره کیش است. هم اکنون در این محل هنرمندان، با حنا نقوشی زیبا بر روی دست گردشگران می کشند. عده ای نیز به طبخ نان محلی و غذاهای بومی حاضری مشغول اند تا از توریست ها پذیرایی کنند.

پیشنهاد تورگردان به آن هایی که به دنبال تور ارزان کیش هستند این است که یک روز را برای بازدید از زندگی بومیان جزیره اختصاص دهند چون تجربه ای منحصر به فرد و لذت بخش برایشان رقم خواهد خورد.  

منبع عکس های گالری: تسنیم

تصاویر و نقشه خانه مردمشناسی بومیان کیش

اگر شما هم تور کیش را رزرو کرده اید و تجربه بازدید از خانه مردم شناسی بومیان کیش را داشته اید، تجربه خود را با ما درمیان بگذارید. بسیاری از مسافران دوست دارند تجربه سایرین را نیز بخوانند و با توجه به آن تصمیم به برنامه ریزی برای سفر خود بگیرند.