سر در باغ ملی تهران بنایی تاریخی مربوط به دوران قاجار است. بنایی زیبا که همچون نگینی در خیابان سپه میدرخشد و یادگاری از تهران قدیم است. سر در باغ ملی در واقع سر در ورودی میدان مشق بوده که پس از مدتی بخشی از آن به باغهای همگانی تبدیل شده است. بنای زیبا باغ ملی برای سالها به عنوان نماد شهر تهران شناخته میشد و از نظر تاریخی اثری ارزشمند بوده و هست. همچنین در نزدیکی سر در باغ ملی چندین اثر تاریخی و موزه مهم قرار گرفتهاند. میتوانید یک روز را در تهران به بازدید از سر در باغ ملی و جاذبههای گردشگری نزدیک به آن اختصاص دهید. این بنا در تاریخ ۱۲ مهر ۱۳۷۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
برای سفری کوتاه به تهران قدیم آماده باشید و با ما همراه شوید تا همه چیز را درباره سر در باغ ملی توضیح دهیم.
تاریخچه سر در باغ ملی تهران
سر در باغ ملی در دوران حکومت فتحعلی شاه قاجار و به دستور رضاخان ساخته شد. رضا خان هنوز به سلطنت نرسیده بود و به عنوان وزیر جنگ قاجاریان فعالیت میکرد. از طرفی بزرگترین میدان تمرینات نظامی، میدان مشق بود که در ضلعی از خیابان سپه قرار داشت. فرانسویان از واژه مارش به معنی تمرین استفاده میکردند که در زبان فارسی در گذشته به عنوان مشق مشهور شده بود. رضا خان برای اینکه اهمیت نظامیان را بیشتر از قبل نشان دهد، دستور ساخت سر دری را داد که ورودی به میدان مشق باشد.
پس از کودتای اسفند سال ۱۲۹۹ خورشیدی، نظامیان را به خارج از حصار شهر انتقال دادند و به عبارتی میدان مشق بدون کاربرد رها شد. بعد از مدتی قرار شد که باغهای سرسبز اطراف میدان مشق به عنوان باغهای همگانی دایر گردد. در این باغها علاوه بر درختان انبوه و کهنسال، چندین فواره آب نیز وجود داشت.
از آنجایی که این اولین بار بود که در تاریخ ایران باغهای تحت تملک حکومت به عنوان مکانهای عمومی دایر میشدند، باغهای ملی در سراسر ایران و مخصوصا تهران بسیار معروف و محبوب گشت. پس از گشایش باغ ملی، ورودی میدان مشق تبدیل به ورودی باغ ملی شد. امروزه با اینکه دیگر اثری از باغهای ملی نیست اما این سر در را به نام سر در باغ ملی میشناسیم.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید میدان مشق علاوه بر اینکه محل تمرینات نظامی بود، اتفاقات تاریخی مهمی در آن روی دادند. برای مثال شیخ فضل الله نوری و میرزا رضای کرمانی را در این میدان اعدام کردند.
برای مطالعه بهترین کافه های تهران | کدام کافه تهران برویم؟ کلیک کنید.
معماری سر در باغ ملی تهران
رضاخان بسیار اصرار داشت نقش او در دولت بر سر در باغ ملی تصویر گردد. به همین دلیل بود که از کاشیکاریهای مختلف استفاده شد تا رضاخان و نقش او در کودتاهای مختلف بر سر در باغ ملی برای همیشه حک گردد. برای ساخت این بنا جعفر خان کاشانی با چندین معماری آلمانی همکاری کردند تا یک اثر به سبک معماری ایرانی و اروپایی پدید آید. چندین استاد ماهر کاشیکاری، آهنگری، آجرنما و... نیز در ساخت این اثر نقش داشتند. عرض سر در باغ ملی حدود ۲۷ متر است و شامل بخشهایی مانند ۴ ستون، یک شیروانی یا کلاه فرنگی، دو لنگه در چدنی و... میباشد.
برای ساخت کلاه فرنگی در بالای سردر از معماری روس الهام گرفتند که در زبان آنها با نام شیروانی شناخته میشد. برای اعلام طلوع و غروب آفتاب یک شیپورچی در شیروانی قرار میگرفت و به این ترتیب مردم را از اوقات شرعی آگاه مینمود. پیش از شروع جنگ جهانی دوم تغییرات دیگری در سر در باغ ملی به وجود آوردند. همچنین میتوانید بر این سر در کاشیکاریهایی از رضاشاه، یک شصت تیر، ماجرای فتح تهران و... را مشاهده نمایید. در نمای داخلی این طاق از معماری هخامنشی الهام گرفته شده و همچنین تصاویری از کوروش کبیر، فروهر و دیگر نمادهای هخامنشیان در آن وجود دارند. به طور کلی این سر در از مصالحی مانند سنگ، چوب، آجر و چدن ساخته شده و همچنین یکی از زیباترین یادگاران تهران قدیم میباشد.
سر در باغ ملی نماد تهران
همان طور که میدانید تمام شهرهای بزرگ در دنیا و مخصوصا پایتخت هر کشور، یک نماد مهم دارند که با آن به مردم جهان شناسانده میشود. پس از ساخت سر در باغ ملی، تا سالها این بنا مهمترین نماد شهر تهران بود تا اینکه به دستور محمد رضا شاه برج آزادی ساخته شد و جای سر در باغ ملی را به عنوان اصلیترین نماد شهر گرفت. اگر در خیابان سپه قدم بزنید و به این بنای زیبا برسید حتما چند دقیقه مسحور زیبایی و معماری منحصر به فرد آن خواهید شد.
جاهای دیدنی نزدیک سر در باغ ملی
جاهای دیدنی تهران شامل موزهها، پارکها، کاخهای تاریخی و... میباشند. تعدادی از مهمترین و زیباترین آثار تاریخی مرتبط با دوران قاجار در نزدیکی سر در باغ ملی هستند. در سمت چپ سردر باغ ملی میتوانید موزه پست و تلگراف را مشاهده کنید. ناگفته نماند که ساختمان وزارت خارجه نیز در سمت راست این بنا قرار دارد. از دیگر جاهای دیدنی نزدیک این سر در میتوان به کتابخانه ملی ایران، کتابخانه و موزه ملک، موزه ملی ایران، موزه ایران باستان و... اشاره نمود. با چند دقیقه پیاده روی نیز میتوانید به کاخ گلستان، موزه جواهرات ملی و میدان توپخانه برسید.
آدرس سر در باغ ملی
تهران، خیابان امام (سپه)، جنب موزه پست و تلگراف
برای رزرو تور به مقاصد داخلی و خارجی و همچنین تور تهران با تورگردان همراه باشید.