راهنمای کامل جاهای دیدنی حرم ؛ از کبوترانه تا موزه

تور-مشهد-حرم-امام-رضا

هدف اول هر زائر و مسافری از آمدن به حرم زیارت است اما بد نیست بدانید در مجموعه آستان قدس رضوی و در حریم بارگاه امام رضا (ع) جاذبه های معنوی و فرهنگی متنوعی وجود دارد که خیلی ها از آن بی خبرند. حرم مطهر صحن های متعددی دارد که در هر یک از این صحن ها یا رواق ها، اماکنی مهم از نظر تاریخی و فرهنگی قرار گرفته است. اگر اهل گشت و گذارهای تاریخی هستید حتما سر درآوردن از این بخش ها هم برایتان جالب خواهد بود. در ادامه به صورت خلاصه این بخش ها را معرفی می کنیم.

 

حرم بعد از کرونا

 

حرم امام رضا

موزه حرم

 

پنجره فولاد:

هنگامی که در دوره صفوی صحن عتیق یا همان انقلاب فعلی احداث شد، ملا محسن فیض کاشانی، از حکمای آن زمان پیشنهاد داد برای کسانی که به دلایل مختلف نمی توانند وارد حرم شده و خود را به ضریح برسانند، فضایی طراحی شود تا از نزدیک ترین فاصله ضریح را ببینند و از دور آن را زیارت کنند.  این بود که پنجره ای فولادی در محلی مشرف بر ضریح نصب شد و از آن به بعد به پنجره فولاد مشهور گردید.

 

حرم امام رضا

 

کبوترانه:

در این محل که در درب غربی صحن جامع رضوی قرار گرفته است فضایی بزرگ برای بازی و تفریح کودکان اختصاص یافته است. در آنجا انواع برنامه های سرگرم کننده و آموزشی مثل نقاشی، تلاوت قرآن، پخش کلیپ، سرود، نمایش و انواع بازی برای کودکان حدود 5 تا 12 سال برپا می شود. خانواده ها می توانند کودکانشان را برای مدت زمانی بین یک ساعت تا یک ساعت و نیم به کودکانه بسپرند و خودشان با خیال راحت برای زیارت ب حرم مشرف شوند.

 

حرم امام رضا،کبوترانه

 

میهمانسرای حضرت:

در حرم میهمانسراهایی وجود دارد که غالبا برای وعده نهار و در ماه رمضان برای افطار در خدمت زائران هستند. زائرین عزیز راه های زیادی برای دریافت غذای حضرت دارند. این افراد می توانند از طریق نصب اپلیکیشن رضوان از طریق لینک https://app.razavi.ir، از طریق دریافت دعوت نامه در جاده های ارتباطی به مشهد، به واسطه ازدواج به عنوان هدیه عروسی و دامادی، با سپردن نذورات، به عنوان خانواده های بهزیستی و ایثارگران یا زائرین غیر ایرانی غذای حضرت را دریافت کنند.

 

حرم امام رضا

 

مرکز مشاوره:

یکی از خدمات پر طرفدار داخل حرم امام رضا (ع) دفاتر مشاوره به صورت رایگان است. بهترین مشاوران کشوری و اساتید شهر مشهد در این مراکز در حال خدمتگزاری به زائرین امام رضا هستند. افراد می توانند در زمینه های مختلف تحصیلی، خانوادگی، زناشویی، تربیت فرزند و غیره از مشاوره های مرکز استفاده کنند. کارگاه های گروه درمانی و کلاس های آموزشی متنوعی نیز در ایام سال در این مراکز برپا می شود. مرکز اصلی مشاوره در درب غربی صحن جامع رضوی در نزدیکی کبوترانه است و مرکز دیگرِ آن نیز در رواق حضرت زهرا واقع در طبقه زیرزمینی حرم مخصوص خانم ها در جریان است.

دفتر تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی علاوه بر مراکز مشاوره جلسات پرسش و پاسخ و پرسمان های دینی نیز برای پاسخگویی به سوالات و شبهات افراد در صحن ها و رواق ها برگزار می کند.

 

ضد عفونی حرم

 

سقاخانه:

سقاخانه در وسط صحن انقلاب قرار گرفته و با گنبدی طلایی به بنایی شاخص تبدیل شده است. این سازه که درست مقابل پنجره فولاد قرار دارد بین سال های 1144 تا 1145 به دستور نادرشاه افشار احداث شده است. در آن زمان سنگابی را که از سنگ مرمر یکپارچه بود از هرات به مشهد آوردند و در این مکان نصب کردند. شخصی به نام استاد اسماعیل طلاکار بر روی این سنگ گنبدی 8 ضلعی با طلاکاری بنا کرد و به مرور این بنا به نام سقاخانه اسماعیل طلا یا به لهجه محلی اِسمال طلا معروف شد.  

 

حرم امام رضا

 

 برای رزرو تور ارزان مشهد کلیک کنید 

 

ساعت های حرم:

از جاذبه های مهم داخل حرم مطهر که بخشی از معماری حرم به شمار می رود، دو ساعت بزرگ بر روی مناره های بزرگ حرم است. این دو ساعت سازه هایی تاریخی و قدیمی هستند که هنوز به کار خود ادامه می دهند. اولی بر گلدسته ایوان غربی صحن انقلاب نصب شده و دومی بر بالای ایوان جنوبی صحن آزادی (صحن کهنه)  خودنمایی می کند. سال ها پیش صدای زنگ این ساعت ها تا دوردست های شهر مشهد شنیده می شد و پیش از ساخته شدن برج های تجاری و هتل های نزدیک به حرم امام رضا، از دور در کنار گنبد و بارگاه رضوی دیده می شد.

 

حرم امام رضا

 

ساعت آفتابی:

ساعت آفتابی وسیله ای است که به کمک آفتاب، زمان را مشخص می کند. در حرم امام رضا (ع) نیز یک ساعت آفتابی با شاخص مثلثی قرار دارد که داخل صحن انقلاب قرار گرفته است. هم اکنون این سازه ار مهمتین جاذبه های تور مشهد به شمار می رود.

 

مدرسه دو در:

مدرسه دو در از بناهای دوره تیموریان و در نزدیکی صحن گوهرشاد است. این مدرسه ابتدا بیرون حرم قرار داشته ولی امروزه به یکی از نزدیک ترین اماکن به مضجع شریف و داخل حریم رضوی تبدیل شده است. یک درب این مدرسه از صحن جمهوری و درب دیگر مقابل مدرسه پریزاد قرار دارد. این مدرسه هم اکنون به دارالقرآن تبدیل شده و در آن مراسم های مختلف تلاوت قرآن و کلاس های آموزشی مثل قرائت قرآن، تفسیر قرآن و غیره برگزار می شود. در ضمن در این بخش خدماتی همچون محل نگهداری فرزندان با اجرای برنامه های نمایشی، نقاشی و تقدیم هدیه به کودکان صورت می گیرد.

 

مدرسه پریزاد:

مدرسه پریزاد از آثار دوره تیموری است که به همت ندیمه گوهرشاد خاتون، بانی مسجد گوهرشاد احداث شده است. این دو بانوی غنی و فقیر هر یک به سهم خود سهمی در فرهنگ و هنر در این بنای مذهبی ایفا کرده اند. گفته شده پریزاد با مابقی مصالح مسجد گوهرشاد که بانویش در اختیار وی گذاشته بود این مدرسه را در بیرون حرم احداث کرده است. هم اکنون این بنا در داخل حریم رضوی قرار گرفته و تقریبا چسبیده به مسجد گوهرشاد است. مدرسه پریزاد از شمال به مدرسه دو در، از شرق به رواق دارالسیاده، از جنوب به مسجد گوهرشاد و از غرب در گذشته به یکی از بازارهای مشهد وصل می شده ولی امروزه به بست شیخ طوسی منتهی به صحن جامع رضوی می رسد.  

 

موزه های آستان قدس:

موزه های آستان قدس رضوی مشتمل بر گنجینه حرم رضوی، گنجینه تمبر و اسکناس، گنجینه نجوم و ساعت، گنجینه سلاح های سرد و گرم، گنجینه ظروف، گنجینه هنرهای تجسمی، گنجینه صدف و حلزون های دریایی، گنجینه سکه، گنجینه مدال، موزه فرش، موزه قرآن و نفایس، گنجینه آثار اهدایی سید علی خامنه ای، آثار اهدایی استاد فرشچیان، تالار مرقعات و ابزار کتابت و حمام مهدی قلی بیگ یا مزوه مردمشناسی(بیرون حرم ولی چسبیده به آن) است.

 

حرم امام رضا

 

برای رزرو و مشاهده قیمت تور اصفهان کلیک کنید

 

پیر پالان دوز:

پیر پالان دوز عارفی متعلق به سده 10 هجری و متولد روستای کارند مشهد بوده است. او که در دوره شیخ بهایی می زیسته، در عرفان به مقامات بلندی دست یافته است. وی در کیمیا و خط نیز تبحر داشته است. پیر پالان دوز با اینکه از موقعیت اجتماعی خوبی برخوردار بوده ولی به خود سختی می داده و از راه پالان دوزی روزگار می گذرانده است. این شخصیت چنان نزد مردم محبوبیت یافته که بعد از مرگ نیز محل دفن او به محل تجمع علاقمندان به عرفان و سیر و سلوک تبدیل شد. مقبره او در خیابان نواب صفوی چسبیده به ورودی حرم مطهر قرار دارد.

 

مقبره طبرسی:

ابوعلى فضل بن حسن طَبْرَسى مشهور به شیخ طَبَرسى از علماى بزرگ شیعه و مفسّر قرآن در قرن 5 و 6 هجری بوده است. وى در شهر طَبْرَس، بین كاشان و اصفهان، یا به روایتی در تفرش متولد شده ولی بیشتر عمرش را در مشهد گذرانده است. مقبره وی در یكى از گورستان هایی که در گذشته نزدیک به حرم بوده، وجود داشته است. این قبرستان به «قتلگاه» و «مغتسل الرضا» یا «غسلگاه» مشهر بوده چون در گذشته در این محل همان باغی بوده که مامون به امام رضا زهر داده است. بعد از احداث میدان های اطراف حرم بین سال های 1308 ـ 1312 شمسی خیابان طبرسى به شکل امروزی در آمد و این قبرستان مزبور تسطیح شد. بعدها در بخشى از آن صحنى به نام رضوان احداث شد كه هم اکنون بخشی از حریم رضوی است و به نام باغ رضوان شناخته می شود.

 

اماکن دیدنی داخل حرم

 

بزرگان دیگری نیز در حرم امام رضا (ع) مدفون اند که به دلیل نداشتن گنبد و بارگاه و بنای شاخص از پرداختن به آن ها صرف نظر شد. از اماکن محبوب در حرم مقبره شیخ بهایی، که در ساخت بخش هایی از حرم نقش زیادی داشت؛ شیخ حسنعلی نخودکی، که عوام و خواصِ اهل معرفت ارادت خاصی به ایشان دارند؛ علامه جعفری، فیلسوف بزرگ جهان اسلام؛ آیت الله کوهستانی؛ آیت الله سید جواد خامنه ای؛ آیت الله مروارید؛ حاج میرزا علی آقا فلسفی؛ استاد سید جلال آشتیانی؛ شیخ هاشم مدرس قزوینی؛ دکتر شیخ و... است.

 

کتابخانه های حرم، دانشگاه رضوی و اماکنی از این دست در حرم فراوان است و همین موضوع باعث شده که روزانه دانشجویان زیادی برای کسب علم به حرم مراجعه کنند. کتابخانه های آستان قدس رضوی جزو پر بارترین و غنی ترین کتابخانه های کشور و حاوی نسخ خطی کمیاب در سطح جهان است.

 

برای رزرو تورهای مشهد با تورگردان همراه باشید. 

 

وضعیت آب و هوا
خلاصه مقاله

مسافرانی که تور مشهد را برای سفر انتخاب می کنند اولین برنامه شان رفتن به زیارت امام رضاست. این زائران بعد از پرداختن به امور عبادتی و زیارت بارگاه منور رضوی می توانند از امکانات حرم نیز استفاده کرده و از بخش های دیدنی آن بازدید کنند. مهمترین جاهای دیدنی و کاربردی حرم عبارتند از: کبوترانه، موزه ها، مرکز مشاوره، مقابر بزرگان، سقاخانه، ساعت های تاریخی، مدارس قدیمی، سقاخانه ،پنجره فولاد و غیره.

انتشار :  11 شهریور 1398 به روزرسانی :  4 مرداد 1402 نویسنده :   عفیفه خدنگی
تصاویر مرتبط
حرم امام رضا،کبوترانه
  • حرم امام رضا،کبوترانه
  • حرم امام رضا
  • حرم امام رضا
  • حرم امام رضا
  • حرم امام رضا
  • حرم امام رضا
  • حرم امام رضا
  • اماکن دیدنی داخل حرم
  • حرم بعد از کرونا
  • ضد عفونی حرم
  • تور-مشهد-حرم-امام-رضا
  • 55lt1vl7q
  • fn41mkmd47
  • 4tu71k82dk
  • fpv1drqncd
  • 51l4cqtk86
اشتراک گذاری
درباره این مطلب دیدگاهی بنویسید
2 دیدگاه در رابطه با این مطلب وجود دارد .
حدیث
موزه رهبر انقلاب آیت الله خامنه ای ( حفظ الله)
زینب پاکدامن
عالی بود