معرفی آرامگاه پیر پالان دوز در مشهد

از معجزات پیر پالان دوز و آرامگاه او چه می دانید؟ زمانی که اسم شهر مشهد (mashhad) به میان می‌آید ذهن همه به سمت حرم مطهر امام رضا میرود، اما باید در نظر داشته باشید که جاذبه‌های تاریخی و مذهبی مختلفی در این شهر وجود دارد. هر کدام از این جاذبه‌ها مربوط به دوران تاریخی مختلفی هستند و داستان‌های جذاب و زیبایی را با خود حمل می‌کنند. از سوی دیگر شخصیت‌های مهم تاریخی و مذهبی زیادی در این شهر زندگی کرده‌اند و این روزها برای ما یادگارهایی از خود به جای گذاشته اند.

آری جاهای دیدنی مشهد طرفا به جاذبه های دیدنی اطراف حرم منتهی نمی شود و اماکن گردشگری زیادی را در خود جای داده است. یکی از این مکان‌های دیدنی، پیر پالان دوز می‌باشد که مقبره یکی از صوفیان دوران قدیم مشهد بوده و امروز به عنوان امامزاده‌ای در این شهر در نزد مردم قداست دارد. در ادامه این مطلب بیشتر در خصوص قصه پیر پالان دوز مشهد صحبت می‌کنیم و اطلاعات مفیدی را در خصوص این مکان با شما در میان می‌گذاریم. با معرفی و زندگینامه پیر پالان دوز همراه ما باشید.

آنچه در این مطلب می خوانید: (کلیک کنید)

پیر پلاندوز که بود؟

تاریخچه ارامگاه پیر پالان دوز

آدرس آرامگاه  پیر پالاندوز

معماری مقبره پیرپالان دوز

داستان پیر پالان دوز و امام رضا

داستان پیر پالان دوز و شیخ بهایی به همراه میرداماد

پیر پالان دوز کیست؟

پیر پالان دوز مشهد کیست؟ آرامگاه پیر پالاندوز متعلق به شیخ محمد مقتدی کارندهی یا کاردهی می‌باشد. پیر پالان دوز یکی از عارفان شیعه مذهب "ذهبیه" بوده که در روستای کارده مشهد  چشم به جهان گشود و و در سنین بزرگسالی خانقاهی را درون شهر مشهد برای خود ساخت. او با اینکه از عارفان بزرگ سلسله ذهبیه به شمار می‌رفت، برای گذراندن زندگی خود مشغول به شغل پالان دوزی شده بود و به همین دلیل او را چنین نام داده‌اند. یکی از آثار به جامانده مهم از این شخصیت تاریخی بزرگ قرآن هفت سوره‌ای است که به خط ثلث نوشته شده و ارزش بالایی دارد.

جالب است بدانید که علاوه بر این موارد پیر پالاندوز در زمینه عرفان، کیمیاگری و خطاطی توانست به مراتب بالایی دست پیدا کند. گفته می‌شود که پیر پالان دوز با شیخ بهایی هم دوره بوده و با ایشان مراودات زیادی داشته است. حکایت‌ها و آثار به جا مانده به ما نشان می‌دهد که شیخ محمد عارف روال زندگی خود را بر اساس ایثار، قناعت، اطاعت، خدمت به خلق خدا، شکر خدا، توکل و باور توحیدی گذرانده بود.

کرامات پیر پالان دوز امروزه در بین علاقمندان به عرفان و عارفان هنوز هم از ارزش بالایی برخوردار است. گفته می‌شود بعد از اینکه شیخ تاج الدین حسین تبادکانی جان سپرد، رهبران دروغین زیادی در مشهد شروع به فعالیت کردند. از آن دوره پیر پالان دوز رو به دوخت پالان و کفاشی آورد و سعی کرد تا از روی‌های جهان مادی چشم بپوشد. 

تاریخچه امامزاده پیر پالان دوز

آرامگاه پیر پالاندوز که این روزها با نام امامزاده پیر پالان دوز نیز شناخته می‌شود در زمان شاه محمد خدابنده صفوی که پدر شاه عباس صفوی بود، ساخته شده است. سازنده این بنا قنبر علی بن خواجه حسین می‌باشد و تاریخ ساخت این مکان به سال ۹۸۵ قمری باز می‌گردد. در سال‌های اخیر مرمت و بازسازی زیادی روی این امامزاده انجام شده و بخش‌های مختلف آن مانند مقبره اصلی، صحن، فضاهای طرفین، رواق‌ها و درگاه ورودی توانسته‌اند گذشته خود را بازیابند. کاشی کاری‌های زیبا که با نقش‌های هندسی و ترنج تزئین شده‌اند در زمان بازدید از این مکان هر بیننده‌ای را محو تماشای خود خواهند کرد. همچنین در تاریخ ۵ اردیبهشت ۱۳۵۶ این مکان در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

پیر پالان دوز کجاست؟

مقبره پیر پالان دوز صوفی این روزها در خیابان نواب صفوی و در ضلع شرقی حرم مطهر امام رضا قرار دارد. در صورتی که از تور مشهد استفاده می‌کنید می‌توانید از مسئولین تور خود بخواهید که شما را به بازدید این مکان ببرند. اما در صورتی که خودتان قصد رفتن به این آرامگاه را دارید باید ابتدا از ورودی نواب حرم خارج شوید و به سمت بازارچه بروید، بعد از چند دقیقه پیاده روی تابلو مربوط به آرامگاه شیخ محمد عارف را مشاهده خواهید کرد. با دنبال کردن مسیر تابلو به این آرامگاه زیبا خواهید رسید.

نزدیک بودن امامزاده پیر پالان دوز به حرم امام رضا باعث افزایش استقبال گردشگران از آن شده است. در نظر داشته باشید که خیابان نواب صفوی شهر مشهد از آنجایی که زمانی جزء بافت سنتی این شهر تاریخی بوده؛ آثار تاریخی زیادی مانند مکان‌های مذهبی مهم، خانه‌های تاریخی و... را درون خود جای داده است.

معماری امامزاده پیر پالان دوز مشهد

مقبره پیر پالان دوز مشهد دارای یک ساختمان چهار گوش می‌باشد که در بالای آن گنبدی قرار گرفته و مقابل آن یک ایوان آجری دیده می‌شود. در درون آرامگاه شاه نشینی وجود دارد که در بخش بالایی آن یزدی بندهای خاصی به چشم می‌خورد که میگویند در زمان‌های قدیم دارای نقاشی بودند و جلوه خاصی به این مکان می‌دادند. بدنه داخلی این بنا از زمان صفویه از نقاشی‌هایی بوده که در اثر زمان و به دلیل نفوذ رطوبت از بین رفته‌اند. این روزها نیز فقط بخش کوچکی از این قسمتها مرمت و بازسازی شده و بقیه آن از بین رفته است.

در زیر گنبد آرامگاه ترنج‌های زیبایی با نقاشی‌های گیاهان مختلف وجود دارد که بسیار چشم نواز می‌باشد. نمای خارجی این ساختمان دارای طاق نماهای تیز دار آجری است که در کنار آن پشت بغل‌های کاشی و قاب‌های تزئینی مستطیلی در بالای آن به چشم می‌خورد. این تزیینات با اینکه بسیار ساده‌اند زیبایی خاصی دارند که هر بیننده‌ای را محو تماشای خود خواهد ساخت.

سطح گنبد این بنا با کاشی‌های فیروزه‌ای پوشیده شده و کاشی‌هایی که درون آن به چشم می‌خورد ما را به یاد سایر آثار تاریخی به جا مانده از دوران صفویه می‌اندازد. البته محوطه حیاط و حجره‌هایی که در دو طرف آن قرار دارند هم نمای بسیار زیبایی را برای عکاسی به‌وجود آورده‌اند. پس در زمان رفتن به آرامگاه پیر پالان دوز مشهد بهتر است دوربین خود را همراه داشته باشید. همچنین می توانید پس از بازدید از این جاذبه تاریخی سری هم به مراکز خرید مشهد بزنید.

جهت مشاهده قیمت و خرید تور مشهد از اصفهان در تورگردان کلیک کنید

داستان پیر پالان دوز و امام رضا

پیر پالان دوز صوفی زمانی بر اساس یک اتفاق در می‌یابد که امام مهدی (عج) از دست او آزرده شده و همین باعث می‌شود تا ترس شدیدی او را فرا بگیرد. بعد از آن در عالم الهی خود می‌بیند که مأمورانی از سوی خدا و امام قائم برای مجازاتش آمده‌اند. پیر پالان دوز در عالم معنا می‌بیند که با چهار میخ او را به دیوار کشیدند و شکنجه‌اش دادند. دلیل آن‌ها برای شکنجه پیر پالان دوز این بوده که از خدمت به خلق خدا و راهنمایی آن‌ها دست کشیده و به کنج تنهایی خود رفته بود. بعد از آن امام رضا برای شفاعت پیر پالاندوز ظاهر می‌شود و این شکنجه را به پایان می‌رساند.

بعد از این داستان دوباره پیر پالان دوز وجهه مردمی‌ تری پیدا می‌کند و شروع به دستگیری و راهنمایی پیروان خویش می‌نماید. البته باید این موضوع مهم را نیز در نظر داشته باشید که این فقط یکی از داستانهای مربوط به شیخ محمد مقتدی است. پیر پالان دوز و امام زمان باعث شده تا افراد علاقه‌مند به این شخص هر ساله از آرامگاه او دیدن کنند. 

داستان پیر پالان دوز و شیخ بهایی

یکی دیگر از داستان های پیرپالان دوز که شاید برای شما هم جالب باشد، داستان او با شیخ بهایی است. روزی سید محمد باقر میرداماد و شیخ بهایی در گذرگاهی به پیرمردی کفاش برخورد می کنند و کفش های نعلینه خود را به وی می دهند تا تعمیر کند و متوجه می شوند که پیر هنگام کار مشغول ذکر گویی است و همه ذکرهایش مورد عنایت خداوند قرار می گیرد و به همین دلیل شیخ بهایی به میرداماد می گوید، به واسطه ی تقوای این فقیر چیزی به او ببخشد؛

میرداماد مشته ی فولادی پاره دوز را با خواندن دعایی به طلا تبدیل می کند.
پیر متوجه شده و به میرداماد می گوید، این کار برای من خوب نیست به خود برگردان؛
از این دو عزیز اصرار می شود که بردار نیازت می شود و از پیر پالان دوز انکار که برای من مناسب نیست.
در نهایت میرداماد می گوید نمی تواند آن را به حالت اول برگرداند، اما پیر بدون برداشتن مشته و صرفا با نگاه کردن 3 مرتبه آن را تغییر می دهد. آهن شده و سپس طلا می شود و باز هم آهن می شود و به میرداماد می گوید، دلت را کیمیا کن
در این زمان آن دو به زانوی پیر می افتند و از مریدان پیر پالان دوز می شوند.

کلام آخر

مشهد مملو از جاذبه های گردشگری تاریخی، تفریحی، مذهبی و... است که برای افراد مختلف را با شگفتی های خود غافلگیر می کند. مساجد قدیمی و اماکن مذهبی نیز در این شهر برای علاقه مندان بسیار زیاد است. آرامگاه پیر پالان دوز یکی از مکان های قابل احترام و مقدس برای مردم این شهر بوده و کرامات پیر پالان دوز مهم ترین دلیلی است که از گذشته تا کنون اراده مردم به این شخصیت را حفظ کرده است. در این مطلب داستان پیر پالان دوز را برایتان بازگو کرده و درباره آرامگاه، معجزات او، داستان پیر پالان دوز و امام رضا و... صحبت کردیم. اگر شما هم به این شخصیت بزرگ مذهبی علاقه و اعتقاد دارید، در سفر به مشهد بازدید از مقبره با صفا و دلنشین او را در لیست جاذبه های گردشگری که قصد دیدن آن ها را دارید قرار دهید.

برای آشنایی با دیگر جاهای دیدنی مشهد و همچنین  رزرو تور به این شهر با تورگردان همراه باشید.