اگر شما هم مشتاق آشنایی با آداب و عبادتگاههای زرتشتیان یزد هستید در سفر به یزد، از آتشکدهها دیدن نمایید و آرامش عجیبی را که در فضای آنها وجود دارد تجربه کنید. اکنون در شهر یزد یک آتشکده وَرهُرام و دوازده آتشکده محلی (آدریان) روشن است. به جز شهر یزد در چهار شهرستان دیگر استان نیز، ده آتشکده روشن وجود دارد که شامل شهرستانهای تفت، اردکان، میبد و صدوق میباشد. ما در این قسمت تصاویر آتشکده زرتشتیان یزد را قرار داده ایم تا قبل از رفتن به آن، اطلاعات کاملی داشته باشید. معبد زرتشتیان یزد برای بسیاری از گردشگران جالب است و همین که برای بازدید از آن به یزد پا بگذارید، فرهنگ و آیین کهن ایران تداعی می شود.
در ادامه با مشهورترین آتشکده یزد که بیش از 1500 سال قدمت دارد به طور دقیق آشنا میشویم.
تاریخچه آتشکده بهرام یزد (آتشکده ورهام یزد)
آتش آتش کده یزد 1500 سال فروزان بوده و پس از احداث این محل بدانجا منتقی شده است. سنگ بنای آتشکده یزد در آبان سال ۱۳۱۳ شمسی توسط «انجمن اکابر صاحبان پارسی هندوستان» بر روی زمینی اهدایی به مساحت ۶۸۸۱ متر مربع نهاده شده و در فروردین سال ۱۳۲۱ آتش ورهرام به آنجا منتقل شده است. بنابراین قدمت آتشکده یزد به سال های بسیار دوری باز می گردد. ورود به آتشکده یزد با آداب و پوشش خاصی صورت میپذیرد. شخصی که آتش را فروزان نگاه میدارد «هیربد» خوانده میشود.
معماری آتشکده زرتشتیان یزد
بنای آتشکده زرتشتیان یزد روی زمین مسطحی قرار دارد که چهار دیوار از چهار جهت آن را محصور کردهاند. آتشکده دارای سه ورودی میباشد که ورودی شمالی و جنوبی آن همزمان با ساخت بنا و ورودی غربی برای استفاده بازدیدکنندگان در سالهای اخیر ساخته شده است. در ورودی جنوبی بنا، حوض مدوری در مقابل ساختمان مرکزی ساخته شده که تصویر ساختمان در آب آن منعکس می شود.
در بخشی ازآتشکده زرتشتیان یزد ساختمان گهنبارخانه قرار دارد که در سال ۱۳۶۷ برای انجام مراسم مذهبی ساخته شده است. سالنی در مجاورت ورودی غربی، سالن ورجلوند، به درازای ۲۶ متر و پهنای ۸ متر در سال ۱۳۸۷ برای برگزاری مراسم سنتی از جمله جشنها ساخته شده است. این سالن بر طبق کتیبه آن، در مکان ساختمان قبلی که به همین شکل بوده و ویران گردیده، برپا شده است.
ضلع شرقی سالن مزبور رواق دارد و ستونهای آجری، پایه قوسهای سقف آن را تشکیل میدهند. سطح سالن ۷۰ سانتیمتر از زمین فاصله دارد و دارای زیرزمینی است که به عنوان انباری از آن استفاده میشود. سالن ورجلوند در حال حاضر تغییر کاربری داده و در این مکان آداب و رسوم زرتشتیان در قالب پوستر در معرض دید بازدیدکنندگان قرار داده میشود. هنوز هم زرتشتیان یزد به آیین های کهن خود پایبند هستند و به آتشکده خود می روند.
معماری ساختمان اصلی آتشکده زرتشتیان یزد
به محض ورود به آتشکده زرتشتیان یزد ساختمان اصلی آتشکده را در وسط حیاط به شکل مستطیل و در ارتفاع ۱۶۰ سانتی متری زمین مشاهده میکنید که اطراف آن را درختان سرو و کاج احاطه کردهاند. قسمت جنوبی ایوانی با شش ستون دارد که توسط پلکانی سه طرفه به ساختمان آتشکده راه می یابند. دو ورودی دیگر ساختمان، در دو گوشه شمالی آن قرار گرفته است. دو ضلع شرقی و غربی بنا هم دو راهرو دارد.
بنا دارای ۳ سالن می باشد، سالن مرکزی که اتاق آتش در آن واقع شده و دو سالن دیگر، شمال و جنوب سالن مرکزی را احاطه کردهاند. ابعاد سالن مرکزی همراه با اتاق آتش بیش از صدمتر میباشد. در این سالن، دو قاب عکس بزرگ از دو زرتشتی هندی است که هزینه ساخت آتشکده را به عهده گرفتهاند. یک قفسه کتاب شامل بخشهای مختلف اوستا نیز در گوشه این سالن قرار دارد. در یکی از پنجرههای میان این سالن با سالن شمالی، مجسمه برنزی نیم تنه ی «مانکجی لیمحی هاتریا» قرار دارد. زرتشتیان او را سوشیانت (نجات دهنده) خود میدانند. این مجسمه در گذشته، دروسط حوض آتشکده یزد قرار داشت. در پنجره دیگر تصاویری از آتشبندهای درگذشتهی آتشکده گذاشته شده است.
سالن جنوبی پذیرای گردشگران غیرزرتشتی میباشد که از آتش بازدید میکنند و راه ورود به آن از طریق ایوان جنوبی است. سالن شمالی محل نگهداری چوبهایی است که برای روشن نگه داشتن آتش مقدس استفاده میکنند و همگی تقریبا در یک اندازه، حدود ۴۰ سانتی متر، بریده شدهاند. این سالن در سالهای پیشین، اتاق یَزشنگاه (مکانی برای مراسم تهیه شربت مقدس هوم) بوده است.در همه جای این ساختمان از طاق گهوارهای استفاده شده است. در پشت بام، سقف بام مسطح میباشد.
اتاق آتش در آتشکده بهرام یزد
محل نگهداری آتش اتاقی تقریبا بیست متری میباشد که در وسط سالن مرکزی قرار دارد. این اتاق از سه طرف دارای پنجرههای چوبی است که این پنجرهها در قسمت شرقی و غربی با نردههای فلزی پوشیده شدهاند و بهدینان زرتشتیان از پشت این نردهها اهورامزدا را در مقابل آتش ستایش میکنند. پنجره جنوبی به وسیله شیشه مسدود شده است تا آتش مقدس به وسیله بازدیدکنندگان آلوده نشود. ورودی این اتاق دری چوبی می باشد. در وسط اتاق قسمتی از سطح را توسط شیاری از بقیه سطح اتاق جدا کرده اند. در وسط آن یک چهار پایی سنگی قرار دارد که آتشدان برنزی بر روی این پایه سنگی واقع شده و آتش مقدس، درون آن همیشه در حال سوختن است. در دو گوشه اتاق دو زنگ ناقوسی از سقف آویزان است.
چهار پایه فلزی بلندی در گوشه دیگر اتاق قرار دارد که بر روی آن چراغ روغنسوزی است که گوشه شمالی اتاق قرار دارد و همواره روشن میباشد و در کنار این چهارپایه، روغنهای نذری را گذاشتهاند که برای روشن نگه داشتن این شعله استفاده میشود. در گوشه دیگر اتاق، ظروف مخصوص تقدیس آتش قرار دارد. سقف این اتاق را دودکشی فلزی تشکیل میدهد که دود ناشی از سوختن آتش را به اتاق بالا که درست بر روی این اتاق و در پشت بام قرار دارد، هدایت میکند. اتاق بالا مانند یک دودکش عمل میکند و دود از طریق پنجرههایی که در چهار طرفش تعبیه شده، بیرون میرود. سقف این اتاق مسطح میباشد.
در خصوص موضوع طرح شده پیشنهاد می شوند مقاله علمی شهربانو دلبری را نیز مطالعه کنید: آتشکده هاى روشن، یادآور تسامح اسلام و مسلمانان با اهل کتاب
برای بازدید از جاهای دیدنی مشهد کلیک کنید.
هزینه بازدید آتشکده بهرام یزد
آتشکدهها جزو جاهای دیدنی یزد محسوب می شوند و در نوع خود بینظیرند و فضایی مملو از آرامش بر آنها حکمفرماست. در سفر به یزد حداقل از یکی از آتشکدهها دیدن کنید.
آدرس آتشکده زرتشتیان یزد
یزد، خیابان کاشانی
تلفن: 03536288386
هزینه ورودی آتشکده زرتشتیان یزد
هزینه برای گردشگران ایرانی: 5000 تومان
هزینه برای گردشگران غیرایرانی: 50000 تومان
اگر شما هم تجربه بازدید از آتشکده زرتشتیان یزد را دارید از طریق راه های ارتباطی مندرج در سایت با ما به اشتراک بگذارید. اگر هم دوست دارید آتشکده بهرام یزد را از نزدیک ببینید، کافی است تور یزد را از شهر خودتان رزرو نمایید.