مشهد ؛ پایتخت سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی

مشهد، تنها قطب گردشگری مذهبی نیست بلکه از نظر ژئوتوریسم نیز می تواند مورد توجه قرار گیرد. این شهر از سال 1395 « پایتخت سنگ های قیمتی ایران و جهان »  شده است. معادن متعدد سنگ هایی همچون گرانیت، فیروزه، عقیق و ده ها سنگ دیگر موجب شده « شورای جهانی صنایع دستی » این عنوان را به شهر مشهد بدهد. بسیاری از این سنگ ها جزو سنگ های پر مصرف محسوب می شوند. برای نمونه سنگ های فیروزه و عتیق در ساخت زیورآلات مصرف زیادی دارد و سنگ هایی همچون گرانیت در طراحی داخلی و نماسازی ساختمان پر کاربرد است. در ادامه با تورگردان همراه باشید تا بیشتر را جع به این سوغات مشهد با شما صحبت کنیم.

پراکندگی سنگ های قیمتی در استان خراسان

بسیاری از زمین های استان خراسان رضوی و جنوبی و به صورت پراکنده مملو از سنگ های نیمه قیمتی می باشند ولی تعدد و پراکندگی آن ها اجازه احداث یک معدن واحد و شرکتی منسجم را نمی دهد. با این حال در بازار طلا و جواهر مشهد و به خصوص بازار رضا که کانون فروش سنگ های قیمتی استان است، می توان انواع سنگ هایی را که از سرتاسر استان به صورت عمده یا جزئی به دست می آید، پیدا کرد. بسیاری از این سنگ ها از زمین های روستایی به دست می آید و مردم محلی به صورت خرده آن ها را جمع آوری می کنند و به دست خریداران می رسانند.

بد نیست بدانید که 80 درصد جواهرسازان و طلاسازان کشور در روستای پیوه ژن نزدیک به نیشابور آموزش می بینند. برند طلا و جواهر پیوه ژن نیز جزو برندهای معتبر در این صنف به شمار می رود. از روستاها و زمین های خراسان جنوبی نیز مقادیر زیادی عقیق به دست می آید و بلافاصله پس از استخراج به دست جواهرسازان می رسد.

خراسان جنوبی و نزدیک‌ استان سیستان و بلوچستان و کشور افغانستان سنگ ‌های نیمه قیمتی زیادی وجود دارد و گاه در میان آن ها لاجورد، زبرجد و لعل هم به دست می آید.

به گفته معاون امور معدن و صنایع معدنی سازمان صنعت و معدن خراسان رضوی تنها ۲ معدن عقیق در خراسان رضوی و در تربت حیدریه وجود دارد. این معادن ۹۰۰ تن عقیق ذخیره دارند. عقیق جزو سنگ های نیمه قیمتی به شمار می رود و پس از استخراج از معدن مستقیما به کارگاه های جواهرسازی فرستاده می شود.

چرا مشهد پایتخت جهانی سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی شد؟

روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی  در جریان این موضوع اعلام کرد بود: « پس از ارسال پرونده مشهد به شورای جهانی صنایع دستی، داوران این شورا اردیبهشت ماه از مشهد بازدید کردند. پس از بررسی‌ های نهایی و اعلام نظر روسای چهار منطقه اروپا، آفریقا، آمریکای لاتین و آمریکای شمالی ، طبق نامه خانم غدا هیجاوی رئیس منطقه آسیا و اقیانوسیه شورای جهانی صنایع دستی و بر اساس اعلام رسمی دفتر رئیس این شورا، مشهد به عنوان شهر جهانی سنگ های قیمتی انتخاب گردید ».

ایران پس از هند و برزیل، سومین تولید ‌کننده سنگ‌ های تزیینی محسوب می شود و سابقه درخشانی در این زمینه به خصوص فیروزه نیشابور دارد. با این حال متاسفانه تجارت فیروزه ایرانی از گذشته ها در ترکیه صورت می گرفته است و از همان زمان تا کنون نام « تورکیوس » را در جهان کسب کرده است. ایران از نظر سنگ‌ های تزیینی و سنگ نما وضعیت خوبی دارد؛ به صورتی که در حال حاضر چهار میلیارد تن ذخیره سنگ‌ های تزئینی در ایران وجود دارد و سالانه بیش از ۱۳٫۵ میلیون تن سنگ تزئینی تولید می شود.

راهنمای کامل سفر به مشهد: جاهای دیدنی، پارک ها، تفریحات و سرگرمی ها

اهمیت ژتوتوریسم در مشهد و کل خراسان

در صنعت گردشگری شاخه های مختلفی وجود دارد و یکی از آن شاخه ها، ژئوتوریسم به معنی گردشگری مبتنی بر جاذبه های زمینی شناسی است. این اصطلاح از دو واژه ژئو (به معنی زمین ) و توریسم ( به معنی گردشگری) تشکیل شده است. افرادی که به این نوع گردشگری علاقه دارند در گوشه و کنار جهان به سراغ جاذبه های زمین شناسی می روند.

برای تبدیل شدن تور مشهد به مقصدی با محوریت ژئو ترویسم باید معادن این شهر و استان به جاذبه ای گردشگری تبدیل شود و بخش هایی از آن ها برای بازدید گردشگران از مراحل استخراج سنگ های قیمتی در نظر گرفته شود. این اتفاق در بعضی از شهرهای کشور افتاده است. برای نمونه می توان به معدن نمک خور و بیابانک در استان اصفهان اشاره کرد که در آنجا آبشارهای مصنوعی و بخش های نمک درمانی و تفریحاتی همچون سافاری راه اندازی شده است. معادن مشهد نیز ظرفیت چنین برنامه ریزی هایی را دارند. به خصوص راه اندازی کارگاه هایی برای معروفی این سنگ ها میتواند برای گردشگران جالب توجه باشد.

معادن سنگ گرانیت در مشهد

استان خراسان رضوی دارای 52 معدن سنگ گرانیت است. افرادی که مشهد قدیم را به یاد داشته باشند با شهر سنگ مشهد را به یاد می آورند. مسافرانی که از مسیر تهران به مشهد می رسیدند در جنوب و جنوب شرقی مشهد در کنار کمربندی شهر به صورت باریکه ‌ای طویل به طول 40 کیلومتر و عرض 10 کیلومتر را مشاهده می کردند که سنگ های ساختمانی در آنها چشمنوازی می کرد. هم اکنون این معادن از حاشیه جاده دیده نمی شوند و کمی عقب تر رفته اند. با این حال هنوز هم بیشتر معادن سنگ گرانیت مشهد در محدوده منطقه خلج قرار دارد.

گرانیت مشهد جزو ارزان ترین انواع گرانیت است ولی طرفداران زیادی دارد. این سنگ در صنعت ساختمان سازی کاربرد زیادی دارد. در کف پوش بنا، به عنوان میزهای روی کابینت و سرویس های بهداشتی می توان از انواع گرانیت با برش های کوچک و بزرگ استفاده نمود.

برای رزرو کلیک کنید: تور مشهد با قطار

گرانیت مروارید مشهد در طراحی داخلی

صنعت ژئوتوریسم هنوز در میان جاهای دیدنی مشهد رونق نگرفته است و نیاز به برنامه ریزی زیاد از سوی مقامات مسئول دارد ولی این پتانسیل باعث شده سنگ های زینتی و مصرفی به مهمترین سوغات مشهد تبدیل شود. هم اکنون تهیه فیروزه، عقیق، دُرّ و سنگ های زینتی در اشکالی همچون انگشتر و جواهرات یا تسبیح و سنگ های مصرفی همچون سنگ هرکاره و دیزی مشهد به عنوان مهمترین سوغات به شمار می رود.

برای رزرو تور مشهد در قالب سفرهای اقتصادی و ارزان قیمت یا سفرهای لوکس و لاکچری به تورگردان اعتماد کنید.