باغ و کاخ رامسر
باغ بزرگ رامسر فضایی 6 هکتاری است که به دستوررضاشاه در آن کاخی 600 متری به نام کاخ مرمر ساخته شد. این کاخ هنرِ دست استادکاران ایرانی با همکاری هنرمندان ایتالیایی و آلمانی است. عناصر بیرونی و تزئینات داخلی بنا منحصر به فرد اند و آن را به یکی از مجلل ترین کاخ های تاریخی ایران تبدیل کرده اند. با این همه، رضاشاه تنها 4 سال پایانی حکومتش توانست از این کاخ استفاده کند. پس از وی، به مدت 37 سال کاخ مرمر در اختیار محمدرضاشاه پهلوی بود و به عنوان مقر دوم حکومتی مورد استفاده قرار می گرفت. فرامین مهمی مثل حکم نخست وزیری جمشید آموزگار در سال های پایانی حکومت پهلوی در این کاخ صادر شد. عکسِ تعدادی از جلسات حکومتی که در کاخ رامسر برگزار شده در خودِ مجموعه در معرض دید عموم قرار گرفته است.
از دیگر رویدادهای مهمی که در این کاخ برگزار شده کنوانسیون رامسر(پیمان بین المللی برای حفاظت از تالاب ها، حیوانات و گیاهان مربوطه) در سال 1971 میلادی برابر با 1350 شمسی بوده است.
در ادامه به معرفی بخش های مهم این مجموعه می پردازیم. با تورگردان همراه باشید.
باغ رامسر
باغ بزرگ رامسر را می توان جزو نخستین باغ های گیاهشناسی به شمار آورد. بسیاری از گونه های گیاهی این باغ، منحصر به فردند و در گذشته جزو اولین ها در ایران و حتی جهان به شمار می رفتند. برای نمونه: اولین نهال های مرکبات اصلاح شده، اولین گیاهان تزئینی نایاب، اولین باغ در خاورمیانه و دومین باغ در آسیا برای گیاه برهنه (از ابتدایی ترین گونه های گیاهی موجود در دنیا)؛ بسیاری از گونه های گیاهی که هم اکنون در پارک های عمومی به چشم می خورد و برای آن زمان تازگی داشته است.
معماری کاخ رامسر
کاخ سلطنتی رامسر بنایی یک طبقه است که به همت هنرمندان ایرانی و به دستور رضاشاه احداث شده است. هنرمندان آلمانی و ایتالیایی نیز در این پروژه همکاری داشته اند. بنای این کاخ به سال 1316 بر می گردد. نمای بیرونی و بسیاری از تزئینات و حتی دکوری های درون آن از جنس مرمر است و به همین دلیل اینگونه نامگذاری شده است. رضاشاه کاخ مرمرِ دیگری در تهران داشته که دفتر کار اصلی اش به شمار می رفته و آن هم در حال حاضر در معرض دید عموم است. بنای کاخ رامسر از جنس مرمر رگه دار اونیک مشهد است. در جلوی عمارت مرمر، ایوانی ستون دار با حجاری های هنرمندانه وجود دارد. پلکان هایی آن را به محوطه باغ وصل می کند. دو مجسمه مرمرین از دو ببر نیز در دو طرف پله های ورودی قرار گرفته و گویی از ورود اغیار به کاخ جلوگیری می کند.
ورودی های باغ در سمت شرق و غرب بنا قرار گرفته و راه مستقیمی به سمت کاخ وجود ندارد. کاخ از همه جا نمایان نیست بلکه باید آن را در دل باغ کشف کنی.
تالار مرکزیِ کاخ به دو اتاق بزرگ راه دارد. سالن پذیرایی و کنفرانس با فرشی پشمی به مساحت 82 متر و نیم، اثر دست هنرمندان کرمانی در این بخش پهن شده که بزرگترین فرش مجموعه است. زمینه فرش، سورمه ای رنگ است و با طرح هایی از ترنج و گل و بوته تزئین شده است. مبلمانی فرانسوی از 200 سال قبل در این سالن قرار گرفته و گنجه ها و دکوری ها، آن را به فضایی مجلل تبدیل کرده اند.
از عناصر مهم در نمای خارجی کاخ مرمر درخت و حوضی قدیمی است. چنین عناصری المان هایی نمادین در معماری به شمار می روند که در ایران باستان نیز اهمیت زیادی داشته است. کاجی بلند بالا به ارتفاع 23 متر روبروی پلکان قرار گرفته که بیش از یک متر و نیم ضخامت دارد. حوضی کاملا گرد نیز از جنس مرمر در این فضا تعبیه شده و در حال حاضر داخل آن خاویارهایی تزئینی نگهداری می شود. در گذشته آب این حوض از چشمه اصلی باغ تامین می شد. چشمه، هم اکنون نیز آبیاری کل مجموعه باغ را به عهده دارد.
هم اکنون این کاخ در اختیار بنیاد مستضعفان قرار گرفته و به موزه تبدیل شده است.
طراحی و دکوراسیون داخلی کاخ
از مشخصه های مهم داخلی کاخ رامسر، گچبری های استادانه و ظریف است. این گچبری ها طرح و رنگ های متنوعی دارند و سقف ها، دیوارها و گوشه و کنار عمارت را مزیّن کرده اند. گچبری ها کار هنرمندان ایرانی است ولی رنگ آمیزی آن ها کار استادکاران ایتالیایی است. از 82 سال قبل این تزئینات بدون مرمت باقی مانده و خوشبختانه طرح و رنگ اولیه را حفظ کرده است.
مبلمان، گنجه های لوکس و گران قیمت خارجی، تندیس های مرمرین و برنزی، کمدها و میزهای مجلل که معمولا محصول کشورهای اروپایی بوده اند فضای اتاق ها را پر کرده اند.
در اتاق ها و نشیمن شومینه هایی از جنس چدن و برنج و آتش نیز به چشم می خورد که اطرافش به شکل پایه های یک کنسول با مرمرِ حکاکی شده از نقوش گیاهی تزئین شده است. این عناصر نیز رنگ آمیزی شده اند.
درب و پنجره های کاخ از جنس چوب است و با رنگ سفید پوشانده شده است. کف اتاق ها با پارکت هایی منبت کاری شده مفروش است. چوب های در و پنجره ها هم منبت کاری شده است. کمدها، میز های کار و کنسول ها و گنجه های چوبیِ بسیار مجلل از دکوراسیون مهم اتاق ها به شمار می روند.
موزه حمام
این بخش از کاخ رامسر در سال 96 به موزه تبدیل شده است. همه عناصر موجود در حمام های قدیمی مثل خزینه آب گرم و آب سرد، سربینه، رخت کن، حوضچه ها و غیره در این حمام وجود داشته اند. کاشیکاری های حمام از جذابیت زیادی برخوردار می باشند و خوشبختانه به خوبی حفظ و مرمت شده اند. سرویس بهداشتی این حمام کار معماران آلمانی بوده است. بعد از روی کار آمدن پهلوی دوم این حمام بازسازی شد ولی مورد استفاده قرار نگرفت بلکه حمامی امروزی جایگزین آن شد.
برای آشنایی با تور رامسر و سایر تورهای شمال کشور با تورگردان همراه باشید.