خانه دکتر مصدق در تهران ( تصاویر، ساعت بازدید، عکس ها)

خانه دکتر مصدق به عنوان محل اقامت یکی از تأثیر گذارترین شخصیت‌های سیاسی ایران در دوران معاصر مورد توجه است. صحبت کردن درباره خانه دکتر مصدق تنها جنبه بازدید از آثار تاریخی ندارد بلکه سفری به تماشای تاریخ پر فراز و نشیب ایران در قرن معاصر می‌باشد. دکتر مصدق پس از اینکه به وزارت رسید در دو خانه زندگی کرد. متأسفانه هیچ اثری از خانه او در شهر تهران باقی نمانده است اما می‌توانیم به خانه او در احمد آباد اشاره کنیم. برای خواندن داستان هر دو خانه دکتر مصدق لطفا با ما همراه شوید.

آنچه در این مطلب می‌خوانید: (کلیک کنید)

◾ معرفی خانه دکتر مصدق در تهران

◾ معرفی خانه دکتر مصدق در احمد آباد

◾ تاریخچه خانه مصدق

◾ معماری خانه دکتر مصدق

◾ بازدید از خانه دکتر مصدق

خانه دکتر مصدق در تهران

بسیاری از افراد خانه‌ای در خیابان کاخ نبش حشمت الدوله یا همان پاستور فعلی را «خانه دکتر مصدق» می‌دانند. محمد مصدق در زمان وزارت، خانه‌ای دو طبقه در این خیابان داشت که از دو بخش بیرونی و اندرونی تشکیل می‌شد. محل زندگی و محل کار ایشان همین عمارت بود. عمارت را به سبک عمارت‌های دوران قاجار ساخته بودند که ستون‌ها و ایوان‌های گچکاری زیبایی داشت. در حیاط این خانه درختان کهنسالی نیز به چشم می‌خورند. مساحت کل خانه به ۲۵۰۰ متر می‌رسید. کمی پیش از کودتای ۲۸ مرداد، جاسوسان و ماموران آمریکایی فرصت را غنیمت شمرده و به تعدادی از ارتشیان و تعدادی اوباش مبالغی دادند تا علیه دولت شورش کنند.

این افراد به خانه دکتر مصدق در خیابان کاخ حمله کردند و برخی از دیوار‌های آن را نیز به گلوله بستند. تا سالیان بعد از این اتفاق، جای گلوله‌ها بر دیوار خانه قابل مشاهده بود. همچنین افراد خرابکار تمام وسایل را غارت کردند به شکلی که دیگر حتی یک شی قابل استفاده در خانه دکتر مصدق در تهران یافت نمی‌شد.

خانه مصدق به نوادگان دکتر تعلق داشت که مدتی به عنوان هنرستان موسیقی به کار رفت. اما به عمد در سال‌های پیش از انقلاب شرایطی پیش آمد که خانه هم مانند صاحبش به فراموشی سپرده شود. خانه ویران شد و حال می‌توان جای آن یک ساختمان قدیمی را مشاهده کرد.

خانه دکتر مصدق، قلعه‌ای خشتی از دوره قاجار در احمد آباد 

دوستداران دکتر مصدق، خانه‌ای را در روستای احمد آباد در شهرستان نظر آباد استان البرز، به عنوان خانه مصدق می‌شناسند. این خانه در‌ واقع یک قلعه است که توسط شخص دکتر مصدق از اقوام خود خریداری شده است. ایشان این بخش را روستا خریداری کردند و به خاطر علاقه‌ای که به فرزندشان داشتند نام احمد آباد را برای آن انتخاب نمودند. این قلعه در مجاورت روستاهای حسین آباد خره سر، حسن بکول و قارپوز آباد است که همگی جزو بخش مرکزی نظر آباد می‌باشند.

در ضلع شرقی قلعه یک ساختمان جدید ساخته‌اند که به عنوان موزه و کتابخانه دکتر مصدق کاربرد دارد. مهم‌ترین ویژگی خانه این است که پیکر دکتر مصدق را در خود جای داده است. دکتر محمد مصدق، وصیت کرد پیکر او را در قبرستان ابن بابویه در کنار دیگر کشته شدگان ۳۰ تیر به خاک بسپارند که این خواسته عملی نشد. پیکر او را در خانه‌اش به امانت سپردند تا در یک روز، سرانجام به وصیت او عمل کنند.

تاریخچه خانه مصدق در احمدآباد

پس از تخریب و غارت خانه دکتر مصدق در تهران، او را از این خانه به زندان بردند و پس از تحمل حبس به مدت سه سال، تبعید نمودند. دکتر مصدق می‌گوید: « مرا به سه سال حبس مجرد محکوم کرد که در زندان لشکر ۲ زرهی آن را تحمل کردم. روز ۱۲ مرداد ۱۳۳۵ که مدت آن خاتمه یافت به جای این‌که آزاد شوم به احمدآباد تبعید شدم و عده‌ای سرباز و گروهبان مأمور حفاظت من شدند. اکنون که سال ۱۳۳۹ خورشیدی هنوز تمام نشده مواظب من هستند و من محبوسم و چون اجازه نمی‌دهند بدون اسکورت به خارج از خانه بروم در این قلعه مانده‌ام و با این وضعیت می‌سازم تا عمرم به سر آید و از این زندگی خلاصی یابم.» ایشان تا زمان مرگ خود، یعنی 14 اسفند ماه 1345 در حصر خانگی به سر بردند و بر اثر بیماری سرطان جان باختند.

حتما بخوانید: لیست کامل جاهای دیدنی تهران

معماری خانه دکتر مصدق

دور تا دو قلعه را یک دیوار خشتی ساخته‌اند و در بخش مرکزی قلعه، یک ساختمان دو طبقه وجود دارد. با این حساب منزل دکتر مصدق از دو بخش مسکونی و باغ تشکیل شده است. ساختمان یک کوشک ساده شیروانی می‌باشد که به سبک دیگر کوشک‌های دوران قاجار ساخته شده  است. این کوشک دو طبقه می‌باشد و در طبقه اول ۴ اتاق، یک ایوان، یک فضا کوچک به عنوان ورودی و انبار وجود دارد. در طبقه بالا هم اتاق زیر شیروانی دیده می‌شود.

خانه دکتر مصدق در احمد آباد هیچ تزیینات یا تجملاتی ندارد. به عبارتی نه در سبک معماری و در اسباب خانه حتی یک مورد مبنی بر تجمل گرایی یافت نمی‌شود.

بازدید از خانه دکتر مصدق

خانه دکتر مصدق به عنوان ملک شخصی به یکی از نوادگان او رسید. نوه دکتر مصدق، خانه را به اداره اوقاف بخشیدند تا همه دوستداران دکتر بتوانند از آنجا بازدید کنند. پس از انقلاب بازدید از خانه دکتر مصدق در احمد آباد برای عموم آزاد بود. در دهه ۸۰ درهای خانه بسته شدند و تا امروز هیچ برنامه‌ای برای بازگشایی وجود ندارد. اداره میراث فرهنگی وعده داده است که این خانه را تبدیل به موزه خواهند کردند؛ با این حال تا به امروز این اتفاق نیفتاده است. امیدواریم به زودی خانه دکتر مصدق در احمد آباد به عنوان موزه بازگشایی شود تا دوستداران او و علاقه‌مندان تاریخ معاصر بتوانند از خانه این شخصیت تاریخی مهم دیدن کنند.

برای رزرو تور به مقاصد داخلی و خارجی و تور تهران با تورگردان همراه باشید.