پاسارگاد از مهمترین آثار تاریخی به جا مانده از دوران هخامنشی در استان فارس است. این مجموعه تاریخی دارای بخشهای مختلفی بوده که هر کدام از آنها در زمانهای قدیم کاربرد خاصی داشتند. پاسارگاد پنجمین اثر تاریخی ایران میباشد که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. با اینکه این بنای تاریخی در محدوده شهر شیراز نیست، باز هم در بسیاری از موارد آن را با نام پاسارگاد شیراز میشناسند و جزو جاهای دیدنی شیراز بر می شمرند. هر ساله گردشگران داخلی و خارجی زیادی برای دیدن پاسارگاد، به این منطقه میآیند. در ادامه مطلب بیشتر در خصوص پاسارگاد و بخشهای مختلف آن صحبت خواهیم کرد.
تاریخچه پاسارگاد شیراز
بر اساس روایات تاریخی کوروش بزرگ، بنیانگذار سلسله هخامنشیان در تاریخ ۵۲۶ سال قبل از میلاد مسیح، بعد از پیروزیهای فراوان این مکان را به عنوان پایتخت حکومت خود انتخاب کرد. بعد از آن در جنگ با ماساگتها این شاه ایرانی کشته و در این مکان به خاک سپرده شد. بعد از آن شاهان تا قبل از خیانت گئوماتای مُغ در این محل سکونت داشتند. از همینرو قسمتهایی مانند آرامگاه کمبوجیه، کاخ بار عام، کاخ اختصاصی، کاخ دروازه، باغ پادشاهی پاسارگاد و آبنماهای باغ شاهی در این مکان ساخته شده و این روزها بقایای آن دیده میشود. مهمترین بخش پاسارگاد و تور شیراز، آرامگاه کوروش است که برای بسیاری از ایرانیان قداست خاصی دارد. نکته دیگری که در خصوص این منطقه تاریخی باید بدانید، قرارگیری آن در دشتی پهناور و سرسبز، میان کوهستانها است که به زیبایی طبیعی آن افزوده است. به خصوص وقتی در فصل بهار از این مکان بازدید میکنید، دشت سرسبز و مناظر کوهستانی آن میتواند برای شما بسیار جذاب و دیدنی باشد.
پاسارگاد کجاست؟
پاسارگاد شیراز در فاصله ۱۳۰ کیلومتری از شمال این شهر قرار دارد. این منطقه باستانی که اولین پایتخت سلسله هخامنشیان بوده این روزها در کنار روستایی به نام پاسارگاد قرار دارد. برای دسترسی به این منطقه باید به جاده شیراز اصفهان بروید و جاده سعادت شهر را پشت سر بگذارید. بعد از حدود ۲۰ کیلومتر در این مسیر به یک جاده فرعی بر میخورید که به سمت روستای مادرسلیمان میرود. برای رسیدن به پاسارگاد باید وارد این جاده شده و حدود چهار کیلومتر پیش بروید. بهترین روش برای رفتن به پاسارگاد شیراز استفاده از ماشین شخصی میباشد، اما با این حال در طول هفته تورهای گردشگری مختلفی به این منطقه برگزار میشود که میتوانید از آنها استفاده کنید.
حقایق جالب درباره پاسارگاد
- در این مجموعه تاریخی کتیبههایی به زبان پارسی باستانی، اکِدی و ایلامی وجود دارد که از زبان کوروش نوشته شده و در آن توضیحاتی در مورد ساخت پاسارگاد و فتوحات خود داده است.
- عظمت بناها و سنگهای استفاده شده برای ساخت پاسارگاد، باعث شده بود که بسیاری ساخت این اثر باستانی را به سلیمان نبی نسبت بدهند و به همین دلیل آن را با نام مشهد مادر سلیمان بشناسند.
- بعد از حمله اسکندر به ایران، مقبره کوروش در پاسارگاد آسیب زیادی دید و تمامی اشیا با ارزش در آن به تاراج رفتند. اما گفته میشود که بعد از مدتی اسکندر دستور بازسازی و مرمت آرامگاه کوروش را داده است.
آثار موجود در پاسارگاد
بناهای باشکوه پاسارگاد از شمال به جنوب به 5 گروه تقسیم میشوند:
1- تل تخت
2- مجموعه کاخها
3- بنای زندان
4- آرامگاه کوروش
5- محوطه مقدس
یکی از این بناها، ساختمان معروف به زندان است، که داریوش دستور ساخت همانند آن را در مقابل آرامگاهش در نقش رستم داد. به هرحال کاخ های باشکوهی که بنا به دستور کوروش بزرگ در پاسارگاد، نخستین کانون امپراتوری هخامنشی شکل گرفت، در شوش شکوفا شد و در تخت جمشید به درجهی کمال رسید.
نخستین باغ های ایرانی در دوره هخامنشی و به ویژه در پاسارگاد ساخته شده اند و پس از آن در سرتاسر جهان تا کنون به عنوان باغ ایرانی اقتباس شده اند. برای آشنایی بیشتر با مفهوم باغ ایرانی مقاله معنا و کارکرد باغ ایرانی (با تأکید بر دورة هخامنشی) را بخوانید.
برای رزرو تور شیراز با تورگردان همراه باشید.