در کیش آنچه ما را غافلگیر میکند جزو هتلهای ۵ ستاره و حتی مجهزترین کلوپهای ورزشی نیست چرا که انتظار دیدن همه آنها را داریم. در این میان آثار تاریخی این جزیره پرمعما شما را به هشت قرن قبل میبرد؛ زمانی که کیش شهری آباد و جزیرهای پرتردد و از قطبهای مهم تجارت میان چین و اروپا و شمال آفریقا بود.
در زمان هخامنشیان جزیره کیش میان تاجران و بازرگانان بزرگ دنیا به مرکز صید مروارید شهره بوده است. این شکوفایی از سال ۳۵۶ هجری قمری با ویران شدن بندر تجاری سیراف در اثر زلزله آغاز شد. بازرگانان و حکام محلی جزیره قیس را جایگزین سیراف و مرکز عمده بازرگانی خلیج فارس قرار دادند و نامش را به «کیش» به معنی «کانال عمیقی که آب قنات از آن خارج میشود» تغییر دادند. چرا که در تمام خلیج فارس کیش تنها جزیرهای بود که قنات آب شیرین داشت.
در دوره اتابکان، غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان و مغول این جزیره بسیار پر رونق بوده و گفتههای بزرگانی همچون قزوینی، فضل الله بن عبدالله شیرازی، ابن بطوطه و حمدالله مستوفی که از کیش دیدن کرده اند و از سرسبزی و آبادانی آن سخن گفتهاند تاییدی بر این ادعاست. مهمتر از آن بقایای شهر تاریخی حریره که در شمال جزیره قرار گرفته حکایت از پیشینه فاخر این جزیره دارد.
فهرست مطالب
وجه تسمیه شهر حریره
شهر حریره از جاذبه های تور کیش است. برای وجه تسمیه این شهر دو نقل وجود دارد اول به دلیل باطراوت و سبز و لطیف بودنش به حریر مانند شده است. در نقل دوم نام بانوی متمولی که در خانه اعیانی این شهر میزیسته حریره بوده پس با همین نام شهرت یافته است. از آنجایی که قنات معروف جزیره کیش در گذشته به این شهر ختم میشده این شهر به نام «شهر زیرزمینی حریره» هم مشهور است.
تاریخچه شهر حریره
در هر گوشه از جاهای دیدنی کیش به آثاری برمیخوریم که حکایت از گذشتهی درخشان آن دارند و شهر پر رمز و راز حریره با ۱۲۰ هکتار وسعت و ۸۰۰ سال قدمت از مهمترین آنهاست. شهر حریره در دوره ساسانیان و در زمان حکومت قیسیها در جزیره کیش ساخته شده است. شهر حریره تنها اثر تاریخی جزیره کیش است که به ثبت آثار ملی رسیده است.
این شهر در دوره ایلخانیان یک بار دیگر بازسازی شده و بسیار مورد توجه قرار گرفته است. بناهای حریره از سنگهای آهکی و مرجانی، ملات، ساروج و گچ ساخته شده است. جایی که شهر حریره بنا شده آب از همه جای جزیره آرامتر است که از هوش مهندسی بنیانگذاران این شهر خبر میدهد. شهر از لحاظ تجاری بسیار مورد اهمیت بوده تا جایی که اتاق بزرگی برای ملاقات و معاملات با تجار کشورهای دیگر در آن وجود داشته است. حمام بزرگ، خانه اعیانی، کارگاه های صنعتی و مسجد چهارمحراب از قسمت های مهم شهر حریره هستند.
خانه اعیانی شهر حریره
خانه اعیانی بزرگترین خانه در شهر حریره و از باشکوهترین نمونههای قدیمی مسکن جمعی در حاشیه خلیج فارس به شمار میرود. فضاهای متعدد و سبک معماری آن نشان میدهد روزگاری در این خانه افراد متمول آمد و شد داشتهاند. در زمان ایلخانان کاشیهایی ستارهای شکل برای ساخت عمارتهایی همچون سلطانیه و تخت سلیمان از بندرگاههای جزیره کیش وارد ایران میشد. از همین کاشیها در خانه اعیانی هم استفاده شده که دال بر ثروتمند بودن صاحب خانه است.
بسیاری از قسمتهای این خانه بزرگ در اثر گذر زمان تخریب شده اما هنوز جای سکوها، اتاق شاهنشین و راهروها مشخص است. سبک و سیاق خانه اعیانی شباهت زیادی با خانه های اعیانی در شهرهای مرکزی ایران مثل کاشان، یزد و اصفهان دارد.
حمام بزرگ شهر حریره
حمام پانصدمتری حریره، یکی از قدیمیترین حمامهای ایران است. سربینه، گرمخانه و تون حمام به وسیله راهرویی سرپوشیده از صحنهای بزرگ و متعدد حمام جدا شده است. دو خزینه کوچک و بزرگ نیز در جنوب گرمخانه وجود دارد. خانه اعیانی در بالای تپه ای در جنوب شرقی این حمام بزرگ قرار دارد و دیواری از حمام تا خانه اعیانی وجود دارد. طبق نظر باستانشناسان این حمام به طور اختصاصی به اهالی عمارت اعیانی تعلق داشته است.
بخش کارگاهی و صنعتی شهر حریره
درست در کنار دریا کمی آن طرفترازعمارت اصلی شهرحریره تعداد زیادی کانالهای افقی و زیرزمینی و چاههای متعدد قرار دارد. باستانشناسان تحقیقات بسیاری انجام دادهاند اما هنوز از عملکرد این مجموعه نتیجه قطعی به دست نیامده است. بعضی محققان وجود این چاه ها و کانال ها را مرتبط با صید ماهی و مرجان و مروارید میدانند که در گذشته در آنجا بسیار رواج داشته و عنوان میکنند که ساکنان جزیره این کانالها را برای دسترسی آسانتر به دریا ساختهاند. بعضی نیز این معماری عجیب را مفری برای اهالی شهر در هنگام هجوم و حمله دشمن میدانند.
از رازآلود ترین قسمتهای شهر حریره اتاقهایی با کف شیاردار با شیب ملایم از شمال به جنوب در این قسمت شهر حریره است که تا مدتها درباره نحوه کارکرد آن اطلاعی در دست نبود. باستان شناسان بعد از بررسیهای دقیق و پرسوجو از بومیان جزیره به این نتیجه رسیدهاند که در گذشته از این اتاقهای شیبدار به عنوان مکانی برای تولید شیره خرما استفاده میشده است. نظیر چنین اتاقهایی با کف شیاردار در هیچ یک از مناطق دیگر ایران وجود ندارد.
مسجد تاریخی شهر حریره
وجود مسجدی با چهار محراب و بدون سقف در شهر حریره خبر از پررونق بودن شهر در زمان مسلمانان میدهد. مسجد متعلق به عهد سلجوقی است و در برخی مواقع برای اسکان تاجران مورد استفاده بوده و بارها نیز مورد بازسازی و گسترش قرار گرفته است.
دسترسی به شهر باستانی حریره
شهر حریره در شمال جزیره قرار دارد. برای رفتن به این شهر از بولوار میرمهنا وارد بولوار المپیک شوید. بعد از گذشتن از مجموعه ورزشی المپیک کمکم دیوارهای شهر نمایان میشوند. برای بازدید از شهر حریره از ساعت ده صبح تا ده شب به محل مورد نظر مراجعه کنید. سه الی چهار ساعت زمان برای بازدید دقیق از این شهر لازم است. بازدید از جاذبههای شهر تاریخی حریره هزینهای نداشته و رایگان است.
جاذبههای گردشگری اطراف شهر حریره
- آبانبار : آبانبارهای تاریخی در فاصله یکونیم کیلومتری شهر حریره قرار دارند.
- کاریز : شهر زیرزمینی کاریز با قدمت 2500 سال سه ونیم کیلومتر از حریره فاصله دارد و فقط با شش دقیقه رانندگی به آن میرسید.
- بانجی جامپینگ : در نزدیکی شهر کاریز میتوانید با شور و هیجان بانجی جامپینگ به افراد خانواده انرژی مضاعف بدهید.
- کلوپ آکواریوس : نزدیکترین کلوپ دریایی به شهر حریره است و تفریحات آبیاش هم کودکان و هم بزرگترها را سر ذوق میآورد و خنکای آبهای زلالش روح تازهای به شما میبخشد.
- مرکزخرید بزرگ و لوکس دامون در دو کیلومتری شهر حریره و مجتمعهای تجاری ونوس و مریم نیز در ده کیلومتری آن قرار دارند.
- پس از بازدید و خرید اگر گرسنه شدهاید، فودکورت دامون در طبقه دوم این مجتمع میتواند حسن ختام خوشطعمی برای یک روز گردش در جزیره باشد.
جاذبههای مشابه شهر حریره در کیش
جز حریره شهر زیرزمینی کاریز، روستای باغو، پایاب و آب انبار و کشتی یونانی نیز در زمره آثار تاریخی این جزیره قرار میگیرند که هر کدام به نوبه خود ارزشمند هستند.
تورگردان بازدید از این مکان را فراهم می آورد شما گرشگران و علاقه مندان به میراث فرهنگی و اماکن باستانی می توانید ساعت خوشی را در این مکان و در جزیره زیبای کیش داشته باشید .