مسجد حکیم اصفهان (آدرس، معرفی تاریخچه و معماری)

علاقمندان به آثار تاریخی و البته معماری به خوبی می‌دانند که شهر اصفهان چه گنجینه‌هایی را در این زمینه درون خود جای داده است. ساختمان‌ها، خانه‌ها، مساجد، کاروانسراها و… درون این شهر مربوط به دوره‌های مختلف تاریخی هستند و هر کدام از آنها به عنوان بخشی از شناسنامه تاریخی این شهر شناخته میشوند. یکی از این آثار تاریخی مسجد حکیم است که به عنوان یکی از مساجد تاریخی زیبا و از یادگاری‌های دوران صفویه شناخته می‌شود. هر ساله افراد زیادی برای بازدید از این اثر تاریخی می‌آیند و از دیدن فضای بی نظیر آن لذت می‌برند. در ادامه این مطلب برای شناخت بهتر مسجد حکیم اصفهان توضیحاتی را در مورد این اثر تاریخی زیبا با شما در میان می‌گذاریم.

تاریخچه مسجد حکیم اصفهان

پیشینه ساخت مسجد حکیم اصفهان به دوران صفویه باز می‌گردد. وقتی وارد این مسجد می‌شوید زیبایی تزیینات و کاشی کاری‌های انجام شده اولین چیزی است که توجه شما را به خود جلب خواهد کرد. مسجد حکیم اصفهان معماری بسیار هنرمندانه‌ای دارد که نشان دهنده مهارت معماران و هنرمندان دوران صفویه در اصفهان می‌باشد.

گفته می‌شود که ساخت این مسجد در سال ۱۰۶۷ شروع شد و تا سال ۱۰۷۳ ادامه پیدا کرد. در آن زمان شاه عباس دوم به عنوان پادشاه حکومت صفویه شناخته می‌شد. قرارگیری این مسجد در یکی از محلات قدیمی اصفهان که باب‌الدشت نام دارد باعث شده که در اطراف آن آثار تاریخی دیگری را نیز بتوانید ببینید. اسناد به جا مانده از زمان‌های قدیم نشان دهنده این هستند که مسجد حکیم اصفهان به دست حکیم داوود (پزشک سلطنتی شاه) و همسر او زینب بیگم بنا شده است.

مسجد حکیم اصفهان کجاست

مسجد حکیم اصفهان در یکی از محلات قدیمی اصفهان قرار گرفته و همین باعث شده که حال و هوای جالبی داشته باشد، چرا که در اطراف آن نیز می‌توانید خانه‌های قدیمی مساجد تاریخی و… را ببینید. برای دسترسی به این مسجد باید ابتدا به خیابان عبدالرزاق اصفهان رفته و سپس وارد کوچه حکیم شوید و خود را به انتهای بازار رنگرزان برسانید. قرارگیری مسجد در قسمت‌های مرکزی شهر اصفهان اجازه می‌دهد تا به راحتی به تمامی وسایل حمل و نقل عمومی و و امکانات دیگر دسترسی داشته باشید. همچنین مهمانسراها و هتل‌های زیادی در اطراف این مسجد می‌توانید پیدا کنید تا دوره اقامت خود را در آنها بگذرانید.

معماری مسجد حکیم اصفهان

مسجد حکیم جزو جاهای دیدنی اصفهان است که معماری خاص خود را دارد و با این که شاید در نگاه اول شباهت زیادی به سایر مساجد و آثار تاریخی دوره صفویه داشته باشد؛ اما باز هم با دقت در جزئیات قسمت‌های مختلف آن متوجه تفاوت جزئیات بخش‌های مختلف با سایر آثار تاریخی به جا مانده از آن دوران خواهید شد. در بخش بالایی سردر شرقی و شمالی تاریخ ساخت این مسجد و نام شاه عباس دوم دیده می‌شود که روی کاشی‌های لعابدار رنگارنگ ثبت شده است.

نقش و نگارهایی که در تزئینات این بخش از مسجد استفاده شدند عبارتند از: "کلمه محمد، اسامی چهارده معصوم، ستاره‌های چهارپر، شمسه، شاپرک، اشکال هندسی مختلف، کاشی ها، مقرنس کاری‌ها و..." در کنار هم قرار گرفتن این عناصر تزئینی قطعا باعث بوجود آمدن جلوه‌ای جالب در این مسجد شده که نمونه آن را در جای دیگری نخواهید دید. علاوه بر این قرارگیری بخش‌های مختلف این مسجد تاریخی مانند ایوان، محراب، حوض درون فضای بیرونی و... که هر کدام دارای ویژگی‌های خاصی هستند؛ قطعا برای گردشگران بسیار جالب خواهد بود. علاوه بر این هر کدام از ورودی‌های مسجد حکیم اصفهان دارای نمای خاصی است که به ارزش معماری آن می افزاید. البته باید در نظر داشت که در میان آن ها، سردرد شرقی نمای جدید و خاص‌تری دارد، اما استفاده از معماری سبک سلجوقی برای ساخت و طراحی دیگر سردرها و ستون‌ها باعث ایجاد حال و هوای دوست داشتنی شده است.

ایوان‌های مسجد حکیم اصفهان

مسجد حکیم اصفهان معماری خاص مربوط به دوران صفویه دارد و به همین دلیل در آن چهار ایوان می‌بینیم که هر کدام از آنها با استفاده از مواد اولیه و نقوش مورد استفاده در هنر اسلامی تزیین شده اند. استفاده از شمسه‌ها، کاشی‌های هفت رنگ، رسمی بندی، ترنج‌ها و… در راهرو‌های ایوان باعث بوجود آمدن جلوه زیبایی در این قسمت‌ها شده است. همچنین کف این بخش‌ها با استفاده از آجرهای چهارگوش، آجرهای ختایی و گاهی از آجرهای شطرنجی که از رنگ‌های سفید و فیروزه‌ای هستند استفاده شده که قطعا بازدید از آن برای گردشگران داخلی و خارجی جالب خواهد بود. به عقیده بسیاری ایوان جنوبی این  مسجد از سایر ایوان‌های مسجد حکیم اصفهان زیباتر است.

ساعت آفتابی و حوض مسجد حکیم

حوضخانه مسجد حکیم اصفهان در بخش شمال شرقی آن واقع شده که از طاق نماهایی زیبا برای تزئین آن استفاده کرده اند. برای طرحی این بخش طاق نما‌ها را به شکلی قرار داده‌اند که حدود 50 سانتیمتر از کف حوضخانه بالاتر باشند تا به این صورت وضو گرفتن برای نمازگزاران راحت‌تر شود. در میان این حوض یک حوض کوچک جداگانه با فواره‌ای در بخش میانی وجود دارد که حال و هوایی دل‌انگیز به آن داده است. به گفته بسیاری در هیچ کدام از مساجد تاریخی اصفهان که متعلق به دوران صفویه هستند چنین حوضی دیده نمی‌شود و همین بخش یکی از قسمت‌های متمایز مسجد حکیم اصفهان به شمار می‌رود. یکی از بخش‌های دیگر این مسجد، ساعت‌های آفتابی هستند که یکی از آنها در بالای ایوان شمال غربی و دیگری در شمال غربی مسجد قرار گرفته‌اند. گفته می‌شود که در زمان‌های قدیم این دو ساعت وظیفه مشخص کردن ساعات مهم برای به جا آوردن اعمال دینی را بر عهده داشتند.

محراب مسجد حکیم اصفهان

مسجد حکیم اصفهان معماری جالبی در بخش‌های داخلی دارد و می‌توان مهمترین جلوه این نوع معماری را در محراب‌ها دید. این مسجد دارای سه محراب جداگانه است که زیباترین آن‌ها که اولین محراب نیز هست، زیر گنبد قرار گرفته و به عنوان محراب اصلی شناخته می‌شود. این محراب با آیات سوره اسرا و مقرنس کاری‌های زیبا تزئین شده که از نظر ابعاد نیز بزرگتر از دو محراب دیگر می‌باشد. منبر این مسجد نیز حدود 200 سال قدمت دارد و کنار محراب اصلی قرار گرفته و هنوز هم عظمت و زیبایی آن برای گردشگران بسیار جالب است. این منبر مشکی رنگ، با نقوشی به رنگ‌های سفید و قرمز تزئین شده است.