نارین قلعه میبد یزد | تاریخچه، معماری، آدرس، تصاویر

اشتراک گذاری
به قلم : انسیه کریمی تاریخ انتشار : 3 خرداد 1402 به روزرسانی : 3 مرداد 1402
ناین-قلعه-میبد-یزد
ناین-قلعه-میبد-یزد

معرفی نارین قلعه میبد یزد

نارین قلعه یزد، کهن دژ یا دژ دالان از مکان های دیدنی و ارزشمند شهر یزد، بر فراز کوهی در شهرستان میبد بنا شده است. شهر اصیل و چندین هزار ساله میبد بسیاری از مکان های تاریخی خود را به ثبت آثار ملی ایران رسانده است. 

 درباره قدمت این اثر اختلاف نظر وجود دارد. برخی با اغراق قدمتش را تا زمان سلیمان نبی کشانده‌اند. اما چیزی که از شواهد موجود برمی‌آید این بنا در طول دوره‌های مختلف ساخته شده است. از عجایب این قلعه تاریخی سیستم دفاعی طراحی شده برای جلوگیری از حمله دشمن است. خندق بزرگی که گرداگرد این بنا وجود داشته و چهار برجک نگهبانی که امروز تنها یک برج از آن باقی مانده است همه از تدابیر معماران اندیشمند نارین قلعه خبر می‌دهد. این قلعه نظامی شامل برج‌ها و دربند‌های مجهز به تیرکش‌ها، روزنه‌ها و جان‌پناه است. آجرهایی که در ساخت قسمت‌های مختلف به کار گرفته شده است؛ اندازه و ظاهر متفاوتی دارند که دال بر سیر تاریخی این بنا در اعصار مختلف است. در ادامه از اسرار این مکان دیدنی در تور یزد بیشتر خواهید خواند.

 

نارین قلعه میبد کجاست؟

 نارین قلعه برفراز مرتفع‌ترین تپه گلی شهر به ارتفاع ۲۵ متر بنا شده است. موقعیت استراتژیک آن منحصربه فرد بوده و بر تمامی میبد اشراف دارد. شکل هندسی این بنا شبیه یک بیضی نامنظم است که مساحتی حدود ۴ هکتار دارد و در ۵ طبقه تودرتو ساخته شده است. بنای نارین قلعه توسط خندق و برج و بارویی محکم از پیرامونش مجزا گشته است.

 

تاریخچه نارین قلعه

نارین قلعه‌ها یا کهن دژها از اولین هسته‌های مستقل مکانی و امن برای زندگی بشر بوده است. طبق منابع تاریخی این قلعه در گذشته‌های دور مرکز مذهبی و معبد بوده اما خندق‌های گود، باروهای تودرتو، موقعیت بی نظیر دفاعی، دیوار های عظیم و استحکامات ساختمان نشان می‌دهد این قلعه کارکردی بیش از یک نیایشگاه داشته و بیشتر شبیه یک قلعه نظامی و مرکز سیاسی_حکومتی برای اداره منطقه ای وسیع بوده است.

روایت‌هایی افسانه‌ای وجود دارد که ساختن نارین قلعه را حتی به دست دیوان نسبت می‌دهند. برخی مورخان، ساختمان کهن دژ میبد را سرآغاز تمامی آبادی‌های یزد می‌دانند و معتقدند نارین قلعه همان دژ سفیدی است که در شاهنامه از آن یاد شده است. طبق آخرین پژوهش‌هایی که در حوزه معماری تاریخی یزد و سفالینه‌های کشف شده در نارین‌قلعه صورت گرفته است؛ قدمت این بنا به اواخر هزاره چهارم تا اواسط هزاره سوم پیش از میلاد برمی‌گردد.

 

این را نیز می پسندید: آب انبار شش بادگیر یزد

 

معماری نارین قلعه میبد

نارین قلعه بر فراز تپه‌ای به ارتفاع ۲۵ متر قرار گرفته و به تمامی محلات میبد اشراف دارد. شالوده این بنا یک تپه گلی و رسی می‌باشد که بخشی از این تپه به شکل بوکن (بوم کن) تراشیده شده است. این بوم ‌کن ها که شبیه سوراخ‌هایی بزرگ هستند در قسمت جنوبی تپه قرار دارند و حکایت از قدرت مردمانی دارد که با ساده ترین ابزار چنین مکان‌هایی برای زندگی ساخته‌اند.

مواد اصلی استفاده شده در ساخت بنا خشت و گل می‌باشد. درز میان خشت‌ها با کاه پر شده و تنها در لابلای دیوارهای قسمت شاه‌نشین، الیاف پشمی و حتی تکه های پارچه یافت شده که استفاده از آن کاملا با بافت و اقلیم منطقه همخوانی دارد.

عناصر اصلی معماری این قلعه نظامی عبارتند از: ۱.قلعه، دژ، پناهگاه و کلات ۲. بارو ۳. برج ۴.خندق ۵.شیر حاجی ۶.ارگ ۷.درب (دروازه قلعه) ۸.تخته پل ۹.مترس ۱٠.مزغل تیرکش ۱۱.آسیاب ۱۲.آب انبار ۱۳.چاه ۱۴.بناهایی شامل خانه، مسجد، معبد، بازار، اتاقهای مختلف، سربازخانه و حمام

نارین قلعه دو بخش پایینی و بالایی دارد. بخش پایینی که شامل مسجد گذرگاه حمام و مردم نشین بوده است تقریباً از دست رفته و چیزی از آن بر جای نمانده است. بخش بالایی نارین قلعه از حاکم‌نشین شروع شده و به صورت حلزونی تا بالاترین نقطه قلعه که شاه نشین نام دارد امتداد می‌یابد. 

از موارد جالب معماری این بنا کانال‌های زیرزمینی می‌باشد که تردد در آن‌ها به راحتی صورت می‌گیرد. این گذرگاه های زیرزمینی برای جابجایی مواد غذایی و سیستم تهویه کاربرد داشته‌اند. سوراخ‌های متعددی که در دیوار وجود دارد نور داخل قلعه را تامین می‌کند.

 

آدرس نارین قلعه میبد

 همانطور که گفتیم نارین قلعه در شهرستان تاریخی میبد واقع شده که ۵۲ کیلومتر با شهر یزد فاصله دارد. این مورد از جاهای دیدنی یزد در میدان شهرداری میبد و خیابان امام خمینی واقع شده است. 

 

برای رزرو تورهای داخلی به تمامی نقاط کشور و دسترسی به تورهای لحظه آخری با تورگردان همراه باشید. 

 

 

وضعیت آب و هوا
خلاصه مقاله

نارین قلعه یزد، کهن دژ یا دژ دالان از مکان های دیدنی و ارزشمند شهر یزد، بر فراز کوهی در شهرستان میبد بنا شده است. شهر اصیل و چندین هزار ساله میبد بسیاری از مکان های تاریخی خود را به ثبت آثار ملی ایران رسانده است.

تصاویر مرتبط
  • ناین-قلعه-میبد-یزد
نظرات کاربران
در رابطه با این مطلب دیدگاهی وجود ندارد