سوغات قشم : خوراکی و صنایع دستی قشم

سوغات قشم دو دسته است: دسته اول از نوع سوغات خوراکی قشم است و شامل ادویه و خرما و ماهی و اینجور چیزهاست ولی دسته دوم که جذاب تر به نظر می رسد صنایع دستی قشم است. خوشبختانه هنرمندان و علاقمندان به صنایع دستی در سال های اخیر توجه زیادی به مردم پسند شدن این هنرهای دستی نموده اند و با تلفیق سلایق و هنر جدید، آن ها را به زیبایی وارد بازار فروش کرده اند. بد نیست امروز با تورگردان همراه باشید تا از نگاهی جدید به سوغات و صنایع دستی قشم نظر بیندازیم.

صنایع دستی پوشیدنی قشم

سوغات تزئینی و دکوری های قشم

سوغات خوراکی قشم

صنایع دستی قشم : پوشیدنی ها

این دسته از سوغات قشم مشتمل بر انواع لباس ها و تزئینات روی لباس مثل دوخت های اثر دست زنان هنرمند جنوبی است. کافی است نگاهی به لباس زنان قشم بیندازی تا هوس کنی از روسری های زیبا و لباس های رنگارنگشان داشته باشی. برای تهیه این لباس ها هنرهای زیادی دخیل است که هر یک اسم خاصی برای خود دارد. اگر با نام هنرهای دستی آشنا باشید در قشم می توانید به راحتی آنچه مورد نظرتان از سوغات قشم است تهیه کنید. این دوخت ها و تزئینات نه تنها روی لباس که روی کیف و کفش، به عنوان زیورآلات و غیره به کار می رود و هر کدام جلوه های خاص خود را دارد.

گلابتون دوزی

گلابتون دوزی یکی از سوغات قشم و هنری از دوخت های سنتی قشم است. در گلابتون دوزی نقش های قدیمی ایرانی مثل خطوط اسلیمی، نقش محراب، بته جقه و اینگونه طرح ها دوخته می شود. نخ های  به کار رفته در این نوع دوخت، زری و نقره است و موارد مصرف آن بر روی پاچه های شلوار، کناره های روسری و لباس های زنانه است. در انواع جدید گلابتون دوزی به جای زری و نقرهر از نخ هایی با روکش زرین استفاده می شود.

شک بافی

شک بافی نیز از سوغات قشم و نوعی دوخت سنتی، هنر دست زنان جزیره است. این دوخت به کمک بالشتکی کوچک و چند قرقره صورت می گیرد و نتیجه آن نوارهایی با 5 تا 50 میلی متر قطر است. این نوارهای بافته شده روی پاچه شلوارها، کناره آستین و یقه و لبه دامن دوخته می شود. ارزش نوارهای شک بافی شده بسیار بالاست و قیمت پوشاکی که روی آن به کار رفته است، بالا می برد. یکی از دلایل قیمت بالای لباس های جنوبی و ارزشمند بودن شان همین نوارهاست.

زری بافی

زری بافی نوارهایی شبیه به شک بافی ایست که بیشتر با رنگ های طلایی به نام زری دوخته می شود. زری بافی نزد بومیان دوختی مجلل تر است و در گذشته با قطعات واقعی طلا ساخته می شد. این بافت سنتی نیز جزو سوغات قشم به شمار می رود. 

خوس دوزی

در خوس دوزی که از دیگر سوغات قشم به شمار می رود نخی به نام نقده با رنگ نقره ای نقش اساسی دارد. طرح ها و نقوش ایرانی مثل بته جقه، ستاره های چند پر و نقوش ظریف دیگر در این نوع دوخت کاربرد دارد.

بادله دوزی

بادله دوزی ترکیبی از شک بافی و زری دوزی است. این نوع دوخت هم بر روی نوارهای باریکی بافته می شود که معمولا تا 15 سانتی متر قطر دارند. طبیعتا این تکه ها و نوارها نیز روی انواع پوشاک به کار می رود.

پارچه های سنتی قشم

همانطور که به دوخت های تزئینی بالا اشاره شد، باید افزود که لباس های سنتی قشم، که با به کار رفتن این نوارها و دوخت ها تزئین می شود، در میان گردشگران به عنوان سوغات قشم طرفداران زیادی دارد. لباس های سنتی قشم با انواع هنرهای خوس دوزی، شک بافی، گلابتون دوزی و غیره زیبایی خاصی پیدا می کنند.  در بازار قشم انواع پارچه های پر نقش و نگار سنتی یافت می شود که با تهیه آن ها می توانید متناسب با سلیقه خودتا لباسی به روز برای خود بدوزید.

برقع و  روبنده

اگر در سفر به قشم سری به جزیره هرمز بزنید قطعا با این نقاب های رنگارنگ و زیبا روبرو می شوید. خانم ها می توانند یکی از آن ها را روی صورت بگذارند وعکس هایی زیبا به یادگار از خود ثبت کنند. برقع یا روبنده را می توان به عنوان سوغات قشم نیز خریداری کرد. برقع ها رنگ های متنوع و جذابی مثل قرمز، سبز، مشکی دارند و  معمولا از بالای ابرو تا زیر بینی را می پوشاند.

زیورآلات

تقریبا همه جای قشم خانم هایی را می بیند که یک سری زیورآلات را که با دست های خودشان در خانه با کمک فرزندانشان تهیه کرده اند، به فروش می رسانند. این زیورآلات که عموما با صدف و چیزهایی که از دریا به دست آمده درست می شود معمولا به صورت گردنبند، دستبند و گوشواره درست می شود.  

کپکاپ سازی

زمانی که در قشم هوا گرم می شود ماهیگیران و بومیان منطقه برای طاقت آوردن گرمای زمین کفش های به خصوصی درست می کردند که پاهایشان روی زمین نسوزد. ماهیگیران و لنج سازان در این گرما کفش هایی به نام کپکاپ می پوشیدند که شبیه به صندل و از جنس چوب است. این روزها کپکاپ سازی یا به زبان محلی کپکو سازی از رونق افتاده است. به عبارت دیگر جزو اقلام کاربردی و مصرفی نیست.

صنایع دستی قشم : تزئینات و دکوری ها

سوند از شاخ و برگ درخت های نخل ساخته می شود و برای اشیائی مثل زیرانداز، برای سقف خانه ها یا روانداز تخت های چوبین به کار می رود.

گلیم

گلیم نیز از هنرهای اصیل ایرانی است که نه تنها در نواحی ساحلی و جنوبی کشور که در میان ایلیاتی ها و بسیاری از اقوام ایرانی رونق دارد. این هنر در هر منطقه امتیازات خاص خودش را دار. در قشم بافت گلیم از هنرهایی است که زنان و دختران به آن مبادرت می ورزند و نخ آن از ابریشم یا مو و پشم حیواناتی مثل گوسفند و بز و غیره تهیه می شود.

عود سازی

عود یا بربط از ادوات موسیقی است که در جنوب کشور در موسیقی محلی نقش اساسی دارد. بربط نوازی در میان مردم ساحلی جایگاه خاصی دارد. ساز تاریخی عود صدایی محزون و گوش نواز دارد و شبیه تار و سه تار است. در موسیقی سنتی ایرانی عود اهمیت زیادی دارد. این وسیله در قشم ساخته می شود و از آنجا به بقیه نواحی کشور نیز فرستاده می شود. با این همه این هنر در سال های اخیر در قشم رو به افول است.

لنج سازی و تور بافی

لنج به کشتی های کوچک و قایق های بزرگ می گویند. این وسیله در خلیج فارس، دریای عمان و اقیانوس هند بیشتر دیده می شود. لنج جزو سوغات قشم نیست ولی از صنایع دستی مهم قشم محسوب می شود. این هنر جزو میراث جهانی کشورمان به ثبت رسیده است. نمونه های کوچکی از این قایق ها در مراکز خرید قشم به چشم می خورد که می توانید به عنوان نماد قشم آن را خریداری نموده و یادگاری داشته باشید.

سوغات خوراکی قشم

نان های محلی

نان های قشم انواع مختلفی دارد و معمولا با ادویه ها و سس های مخصوص درست می شود. تُمُشی از نان های محبوب قشم است که با تخم مرغ، پنیر، مهیاوه یا سوراغ درست می شود. مهیاوه و سوراغ سس هایی هستند که روی این نان نازک ریخته می شوند. این سس ها از ماهی ساردین ساخته می شوند. در سوراغ از خاک سرخ جزیره هرمز به عنوان ادویه استفاده می شود. نان پنیری از دیگر نان های قشم است که بیشتر در مغازه ها یافت می شود. این نان  را برای وعده صبحانه میل می کنند.

خرما

تقریبا بیشتر نواحی جنوبی ایران وبعضی مناطق گرم و کویری به داشتن خرما شهرت دارند. قشم نیز خرماهای خوبی دارد. نخلستان های قشم خرماهای مرغوبی به بار می آورند که در مغازه ها می توان آن ها را تهیه نمود.  

کیک هلر

هلر کیکی اسفنجی مخصوص قشم است. مواد اولیه این کیک آرد، تخم مرغ، شکر و وانیل است. بیشتر شیرینی فروشی های قشم ، کیک هلر را نیز عرضه می کنند. گردشگرانی که این کیک را امتحان کرده اند همگی بر این باورند که عطر و طعم کیک هلر با دیگر کیک های اسفنجی فرق می کند.  

ادویه مخصوص جنوب

ادویه نیز از سوغات مشترک نواحی جنوبی کشور است. ادویه های جنوبی که به ادویه های عربی نیز مشهورند عطر و طعم متفاوتی دارد و زدن آن ها به غذا، چاشنی متفاوتی را به غذا می دهد. از ادویه های متفاوت قشم که در هیچ جای دیگر پیدا نمی شود، خاک سرخ هرمز است. این خاک طعم جالبی دارد و خیلی ها از آن در غذا استفاده می کنند.

مسقطی

مسقطی بیشتر به عنوان سوغات شیراز شناخته می شود ولی قشم نیز مسقطی های مخصوص خود را دارد. مواد اولیه آن گلاب، نشاسته، کره، زعفران ومغزیجات است.

شکلات های خارجی

تور کیش، تور قشم، تور چابهار و مراکز ازاد تجاری کشور محل شکلات های خارجی، قهوه و خوراکی های وارداتی در قشم با قیمت پایین تری عرضه می شوند و تنوع بسیار بالایی دارند. برای همین بسیاری از گردشگران از مغازه های مختلف این جزیره، این خوراکی ها را تهیه می کنند و به خانه می برند.

برای رزرو تورهای داخلی به مقصد قشم، کیش، چابهار، مشهد و دیگر شهرهای پرگردشگر به بخش جستجوی تور در تورگردان مراجعه کنید.