موزه سنگ شیراز از جاذبه های مهم این شهر است. شهر شیراز دارای جاذبه‌های توریستی متنوعی است که می‌توانند برای مسافرانی که به این شهر می‌آیند، بسیار جذاب باشند. موزه‌های مهمی در شهر شیراز احداث شده و هر کدام از آنها دارای ویژگی‌ها و خصوصیات خاص خود هستند. یکی از این مکان‌ها موزه سنگ شیراز است که آن را به نام باغ موزه سنگ شیراز نیز می‌شناسند. قرار گرفتن این موزه در یک خانه تاریخی باعث افزایش جذابیت آن شده است. زمانی که برای دیدن موزه سنگ شیراز می‌روید وارد یک خانه تاریخی میشوید که جذابیت معماری و تزئینات آن بی‌شک برای شما بسیار جالب خواهد بود. در ادامه با تورگردان همراه باشید تا توضیحات بیشتری را در خصوص باغ موزه سنگ شیراز بررسی کنیم.
موزه سنگ شیراز کجاست ؟
موزه سنگ شیراز که در بلوار هفت تنان و ورودی شهر شیراز قرار گرفته، درون باغی است که پیشینه ساخت آن به قبل از دوران زندیه بازمی‌گردد. تاریخچه موزه سنگ شیراز به قرن‌ها پیش برمی گردد و گفته می‌شود که این مکان به عنوان خانقاه درویشان آن زمان استفاده می‌شده است. حتی تا چند سال پیش نیز این مکان به عنوان محل عبادت درویشان شهر شیراز شناخته می‌شد تا اینکه بعد از مرمت تبدیل به موزه سنگ شهر شیراز شد. همچنین عمارت زیبایی که در این باغ قرار دارد به دست کریم خان زند ساخته شده و همین این ساختمان زیبا توجه بسیاری را به این مکان جلب کرده است. سایر جاذبه‌های دیدنی نزدیک به این مکان عبارتند از:
- باغ جهان نما
- آرامگاه خواجوی کرمانی
- دروازه قرآن
- باغ ملی شیراز
- آرامگاه حافظ
- پارک کوهپایه
همچنین هتل بزرگ در تور شیراز، هتل پرسپولیس و هتل شمس فاصله کمی با موزه سنگ شیراز دارند.
معرفی موزه سنگ شیراز
زمانی که به باغ موزه سنگ شیراز وارد میشوید، در ابتدا حوض بزرگی را می‌بینید که در اطراف آن انواع درختان کاج، نارنج و سرو قرار دارند. قدمت برخی از این درخت‌ها به ۲۰۰ سال می‌رسد. ساختمان زیبایی که درون این باغ ساخته شده یکی از شاهکارهای معماری ایرانی است که در طبقه دوم و قسمت شمالی آن یک ایوان یا تالار بزرگ وجود دارد. یکی از نکات جالب در خصوص این تالار، استوار شدن سقف آن بر روی دو ستون سنگی یکپارچه و زیباست. ستونهای چوبی و سقف ایوان با استفاده از نقاشی‌های رنگ روغن پرمفهوم تزیین شده‌اند و کف این قسمت پوشیده از کاشی‌های قرمز رنگ و سنگ مرمر لیمویی است.
تاریخچه هفت تنان شیراز
همان طور که در بخش ابتدایی اشاره کردیم، باغ هفت تنان و قبور آن قدمت بسیار زیادی دارند اما به طور دقیق نمی‌توانیم دوره آنها را تخمین بزنیم. به گفته اهالی، هفت تنان شامل هفت عارف بزرگ بودند که در کوهپایه کوه چهل مقام به خاک سپرده شدند. از دیرباز مردم شیراز این نقطه را به دلیل قبور عارفان پاک، مکانی روحانی و معنوی می‌دانستند به طوری که برای دعای باران و استجابت حاجت‌های خود به هفت تنان می‌آمدند. وقتی که زمان حکومت کریم خان زند فرا رسید، دستور داد ۷ قطعه سنگ یک اندازه برای هفت تنان در نظر گرفته شود. از آنجایی که این عارفان گمنام بودند هیچ سنگ نوشته‌ای برای آنها ساخته نشد. همچنین برای حفظ شان ایشان و دوری از تجمل سنگ‌ها به صورت ساده باقی ماندند.
عمارت دیوان خانه را نیز در باغ هفت تنان و در نزدیکی قبور عارفان بنا نهادند. این عمارت به سبک معماری دوران زندیه ساخته شده که در ادامه درباره آن بیشتر صحبت خواهیم کرد.
عمارت هفت تنان
عمارت هفت تنان یک ساختمان دو طبقه و دارای ایوان است. این عمارت به خاطر نقاشی‌های رنگ و روغن، کاشیکاری‌ها، حجاری‌ها و... مشهور می‌باشد. در هر طبقه از بنا یک تالار بزرگ وجود دارد. تالار‌ها با دو ستون بزرگ سنگی نگاه داشته می‌شوند. استادان حجاری با تراشیدن سنگ ستون، طرح‌های زیبایی روی آن ایجاد کرده‌اند. در دو طرف تالار دو اتاق به ابعاد ۲۸ متر × ۵/۵ متر دیده می‌شود. یک ایوان بزرگ در طبقه دوم وجود دارد که با کمک ستون‌ها استوار مانده است. همچین کف ایوان با کاشی‌های قرمز و زرد فرش شده که یکی از زیباترین قسمت‌های عمارت می‌باشد.
ناگفته نماند که بر روی ستونهای داخلی این عمارت، نقاشی‌هایی با رنگ و روغن وجود دارند که در حال حاضر و با گذر زمان کمرنگ شده‌اند. اجازه بدهید تا به مهمترین بخش عمارت هفت تنان بپردازیم. در این عمارت طاقچه‌هایی وجود دارند که بر آنها نقاشی‌های رنگ روغن نقش بسته‌اند. پنج نقاشی مهم و مجزا در بنا قابل مشاهده هستند که ۵ مجلس را روایت می‌کنند. سبک نقاشی‌ها مختص دوران زندیان است و با گذر سال‌های متمادی همچنان بازدیدکنندگان را میخکوب می‌کنند. زیر بنای عمارت هفت تنان حدود ۱۰۰۰ متر مربع است.
پنج مجلس نقاشی عمارت هفت تنان
پنج مجلسی که در عمارت هفت تنان درون طاقچه‌ها تصویر شده‌اند، عبارتند از:
- درویش با تبرزین و کشکول: در این تصویر یک درویش با ریش‌های سفید بلند و چشمانی درشت مشاهده می‌شود. نقاش طرح چهره درویش را بسیار دقیق کشیده است به طوری که حالت چهره او بسیار طبیعی و اصطلاحا دارای حس می‌باشد. این درویش به رسم درویشان گذشته، تبرزین و کشکول به همراه دارد.
- نقش حضرت موسی (ع): در تصویر دوم حضرت موسی در دوران جوانی و در حال چوپانی دیده می‌شود. صورت حضرت موسی با هاله‌ای از نور احاطه شده است.
- نقش حضرت ابراهیم (ع): در تصویر بعدی حضرت ابراهیم و حضرت اسماعیل قابل مشاهده هستند. این نقاشی به زمانی اشاره دارد که این پیامبر به دستور خدا قصد قربانی کردن فرزند خود را داشت. همان طور که می‌دانید به اذن خدا چاقو گردن حضرت اسماعیل نمی‌برد. در تصویر حضرت ابراهیم چاقو را بالا برده اما یک فرشته از پایین بردن آن جلوگیری می‌کند. حضرت اسماعیل هم بر زانو نشسته است.
- شیخ صنعان و دختر ترسا: شاید تا به حال داستان شیخ صنعان و دختر ترسا را شنیده باشید. عارفی در زمان‌های دور زندگی می‌کرد که مریدان و شاگردان بسیاری داشت. این عارف از دوران نوجوانی به تذهیب نفس و زندگی ساده گرایش پیدا کرد. همچنین در مسلک عارفان و خداپرستان به درجه‌ای بالا رسید. شهرت شیخ صنعان به سرزمین‌های دور هم رسیده بود. شیخ در زمان پیری عاشق و مفتون دختری از مسیحیان شد. این عشق تمام زندگی شیخ را تحت تأثیر قرار داد و بسیاری از مریدان و مردم به سرزنش او پرداختند. مطالعه این داستان در نشان دادن راه و رسم عارفان نقش موثری دارد.
در یکی از نقاشی‌های عمارت هفت تنان می‌توانید تصویری از داستان شیخ صنعان مشاهده می‌کنید. شیخ با ریش‌های سفید در مرکز جمعیت است و صورت خود را گردانده تا به دختر ترسا نگاه کند.
- درویش جوان: تصویر آخر با نام درویش جوان شناخته می‌شود. در این نقاشی می‌توانید یک درویش با صورتی لاغر و سبیل‌های بلند مشاهده کنید. این درویش یک کشکول و تبرزین هم حمل می‌کند. نکته مهم درباره این نقاشی، که تصویر را از همه تصاویر دیگر متمایز می‌کند این است که درویش جوان در واقع شاه عباس اول است. این تصویر اشاره به داستانی دارد که شاه عباس اول برای اطلاع از حال مردم با پوشش درویشی جوان به میان مردم می‌رفت.
بالاتر از نقاشی‌های درون طاقچه، تصاویری از شاهنامه قرار دارند که به صورت داستان‌های دنباله‌دار نقش شده‌اند. تمام نقاشی‌های این عمارت در سال ۱۳۳۶ و ۱۳۳۷ هجری شمسی توسط نقاش هنرمند محمد باقر جهان‌میری تجدید شدند.
موزه سنگ هفت تنان شیراز
در برخی موارد ممکن است از میان جاهای دیدنی شیراز موزه سنگ شیراز را با نام موزه سنگ هفت تنان شیراز نیز بشناسند. دلیل این نامگذاری وجود هفت سنگ قبر در یک ردیف و به موازات یکدیگر است. گفته می‌شود که این مقبره‌ها متعلق به عارفانی در زمان قدیم بودهاند و این باغ نیز در اطراف آرامگاه آنان ساخته شده است. یکی از بخش‌های مهم این باغ، موزه‌ای متعلق به سنگ و کاشی می‌باشد که در آن گنجینه‌ای از سنگ‌های تاریخی که متعلق به قرن‌های سوم تا یازدهم هجری قمری هستند را می‌توانید ببینید. به علاوه در بین این سنگ‌ها یادگارهایی از تخت جمشید، پاسارگاد، دوره ساسانیان، تابوت‌های سنگی ماقبل تاریخ و سنگهایی که روی آنها خطاطی هایی انجام شده است به چشم می‌خورند. کتیبه های پاسارگاد در دوره اسلامی از مهمترین آثار این موزه است. ساعات کار موزه سنگ شیراز بین ۷:۳۰ صبح تا ۷:۳۰ شب است.
باغ هفت تنان شیراز
در باغ هفت تنان شیراز درختان انبوه و متعددی وجود دارند. در میان درختان ۷ قبر دیده می‌شوند که متعلق به هفت تن از عارفان شهر شیراز است. ۶ قبر در موازات هم و یک قبر کمی پایین‌تر از آنها دیده می‌شوند. اندازه قبر‌ها ۳۶۰ سانتی‌متر × ۷۸ سانتی‌متر می‌باشند که کاملا یک اندازه هستند. چندین سال پیش از این، هفت تنان شیراز خانقاه درویشان بود اما در حال حاضر توسط میراث فرهنگی اداره می‌شود. همچنین هفت تنان به عنوان موزه سنگ شیراز شناخته می‌شود. در این موزه می‌توانید سنگهایی متعلق به قرن سوم تا یازدهم هجری قمری را مشاهده نمایید. این سنگ‌ها شامل کتیبه‌های تاریخی و کهن می‌باشند.
بازدید از هفت تنان شیراز
در همه فصل‌های سال می‌توانید از هفت تنان شیراز بازدید کنید. ما توصیه می‌کنیم در فصل بهار یا پاییز از این مجموعه دیدن نمایید. در این فصل‌ها آب و هوای شیراز معتدل است و گشت و گذار در باغ هفت تنان میسر می‌باشد.
ساعات بازدید از هفت تنان شیراز
همه روزه، از ساعت ۸ صبح تا ۸ شب
آدرس هفت تنان شیراز
شیراز، انتهای بلوار هفت تنان، روبروی خیابان چهل مقام، محله هفت تن
را در شبکه های اجتماعی زیر دنبال کنید