غار علیصدر همدان یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این استان است. بسیاری از مردم ایران همدان را به نام این غار می‌شناسند و برای بازدید از آن راهی استان می‌شوند. غار علیصدر از جمله طولانی‌ترین غار‌های آبی جهان است که در آن امکان قایقرانی وجود دارد. در این غار دالان‌های پیچ در پیچی وجود دارد. به دلیل صعب‌العبور بودن تنها ۲ کیلومتر از۱۲ کیلومتر مسیر توسط گردشگران طی می‌گردد. غار علیصدر یکی از جاهای دیدنی همدان می‌باشد. این پدیده در تاریخ ۱۵ دی سال ۱۳۸۷ در فهرست میراث طبیعی ایران ثبت گردید.
غار علیصدر کجاست؟
غار علیصدر در ارتفاعات ساری قیه (صخره زرد) در نزدیکی روستای علی صدر، شهرستان کبودر آهنگ، استان همدان قرار دارد. ارتفاع این غار از سطح دریا حدود ۲۱۰۰ متر می‌باشد. از مجموعه رشته آبها و چشمه‌ها در غار دریاچه بزرگی بوجود آمده است که باید با قایق به درون غار رفت.
تاریخچه غار علیصدر
از نظر زمین شناسی قدمت غار علیصدر به دوران دوم زمین باز می‌گردد (دوران ژوراسیک). به این ترتیب عمر این غار بیش از ۱۹۰ میلیون سال می‌باشد. مردم روستای علی صدر از سال‌های دور به وجود این غار پی برده بودند و از آب آن استفاده می‌کردند. به این صورت که بر دهانه غار سدی ایجاد کرده و در فصل گرما از آب غار بهره می‌بردند. بالا آمدن آب غار باعث شده بود ورود به غار عملا غیر ممکن شود، تا اینکه زلزله‌ای در سال ۱۳۳۶ اتفاق افتاد و باعث شد این سد بشکند. وقتی سد شکست، سطح آب غار علیصدر به میزان طبیعی رسید و کوهنوردان به فکر فتح این غار افتادند.
تاریخچه کشف غار علیصدر
اولین تلاش‌های حرفه‌ای برای کشف غار علی صدر در تاریخ ۵ مهر ماه سال ۱۳۴۲ شمسی انجام شد. در واقع گروهی ۱۴ نفره که یک تیم کوهنوردی از همدان بودند با اطلاع قبلی از وجود چنین غاری در ارتفاعات، به ساره قیه رسیدند. این افراد کوهنوردان حرفه‌ای بودند که با تجهیزات لازم برای حرکت روی آب وارد دهانه غار شدند. این گروه با مشاهده دالان‌ها، شعبات، عظمت و زیبایی غار تحت تأثیر قرار گرفتند و گزارشی از بازدید خود منتشر کردند.
با اینکه گزارش‌هایی از این مشاهدات چاپ شد و گروه‌های زیادی پس از آن به بازدید از غار علی صدر پرداختند ولی توجهات به سوی این غار جلب نشد. تا سال ۱۳۵۲ دهانه غار حدود ۵۰ سانتیمتر بود و تنها کوهنوردان حرفه‌ای می‌توانستند به آن ورود کنند. سرانجام فردی به نام عبداله حاجیلو که از سال ۱۳۴۱ سرپرستی گروه‌های کوهنوردی همدان را بر عهده داشت، دهانه غار را گسترش داد. در سال ۱۳۵۳ عرض دهانه غار به عرض ۵ متر و ارتفاع ۳ متر گسترش یافت. در سال ۱۳۵۴ قسمتی از کف غار بتون‌ریزی شد. همچنین تعدادی قایق به غار آورده شد و روشنایی آن تأمین گردید. در سال ۱۳۵۵ برای بازدید غار بلیط چاپ شد.
عبداله حاجیلو در سال ۱۳۵۵ شاه را برای بازدید از غار ترغیب کرد. مسیر دسترسی به روستای علیصدر آسفالت شد و یک مهمانسرای جهانگردی در نزدیکی آن احداث گردید.
معرفی ویژگی‌های غار علیصدر
در بخش قبلی گفتیم که قدمت غار علی صدر به میلیون‌ها سال پیش باز می‌گردد. زمانی که در شرایط عدم وجود هوا در این غار آب باران و دی اکسید کربن با هم مخلوط می‌شدند، صخره‌های آهکی بوجود می‌آمدند. اشکال عجیب و حیرت‌انگیزی بوجود می‌آوردند که در نوع خود بی‌نظیر می‌باشند. دریاچه بزرگی در غار علیصدر وجود دارد که از چشمه‌های زیرزمینی و بارش‌های جوی تغذیه می‌شوند. آب این دریاچه دارای PH خنثی است و در آن هیچ گونه میکروب یا باکتری زندگی نمی‌کند. این آب بسیار زلال است به صورتی که با یک چراغ قوه ساده می‌توانید تا عمق چند ده متری آب را مشاهده کنید. از آنجایی که آب دارای املاح زیادی است برای آشامیدن به هیچ وجه مناسب نمی‌باشد. طول غار علیصدر ۱۲ کیلومتر است ولی گردشگران تنها ۲ کیلومتر از آن را می‌توانند بازدید کنند. بسیاری از مسیر‌ها و دالان‌های غار صعب‌العبور و تنگ است به طوری که قایق‌های معمولی از آن‌ها عبور نمی‌کنند. شواهد نشان می‌دهند که در طی میلیون‌ها سال سقف غار هیچ گونه ریزشی را تجربه نکرده‌اند. جنس صخره‌ها و عدم وجود جریان هوا باعث شده هیچ فشار برای ریزش نباشد. همچنین دمای درونی غار در تمام فصول ۱۲ تا ۱۴ درجه سانتیگراد است.
قندیل‌های آهکی غار با نورپردازی‌های رنگارنگ روشن شده‌اند تا گردشگران بتوانند اعماق غار را مشاهده کنند. هیچ نور طبیعی به غار تابیده نمی‌شود و برای همین هیچ موجود زنده‌ای در غار حیات ندارد. جریان هوا یا وزش باد نیز در غار وجود ندارد. برای مثال اگر یک شمع روشن کنید، شعله شمع کوچکترین حرکتی نخواهد نداشت. یکی از ویژگی‌های جالب غار علی صدر این است که گاز‌های سمی در آن وجود ندارد. با اینکه غار برای سال‌های طولانی بسته بوده ولی هوای آن کاملاً سالم و مطبوع می‌باشد.
در چه فصلی به غار علیصدر سفر کنیم؟
استان همدان دارای آب و هوای سرد و کوهستانی می‌باشد بنابراین بهتر است در فصل بهار یا تابستان به این استان سفر کنیم. جالب است بدانید که دمای هوای داخلی غار علیصدر در همه فصول ثابت می‌باشد. خالی از لطف نیست که در فصل زمستان هم به غار علیصدر سفر کنید و از زیبایی‌های آن لذت ببرید.
امکانات غار علیصدر
بیرون از غار علیصدر امکاناتی مانند کافی شاپ، رستوران، نمازخانه، فروشگاه صنایع دستی همدان، شهربازی برای کودکان و … موجود می‌باشد.
اقامت در نزدیکی غار علیصدر
بیرون از غار علیصدر چندین اقامتگاه جهانگردی و هتل آماده پذیرایی از گردشگران می‌باشند. همچنین در روستای علیصدر خانه‌ها و ویلا‌هایی وجود دارند که به میهمانان اجاره داده می‌شوند. اگر شرایط جوی مناسب باشد می‌توانید در نزدیکی غار کمپ کنید و چادر بزنید.
غار علیصدر در ایام کرونا
برای بازدید از غار علیصدر در ایام کرونا تنها لازم است تمام پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کرده و وارد غار شوید.
دسترسی به غار علیصدر
غار علیصدر در ۷۵ کیلومتری شمال غرب شهر همدان است. برای دسترسی به این غار از سه مسیر می‌توانید وارد شوید:
- مسیر اول: استان همدان، شهر کبودرآهنگ، سه راهی نوژه، روستای علیصدر، غار علیصدر
- مسیر دوم: استان همدان، صالح آباد، غار علیصدر
- مسیر سوم: استان همدان، شهر لاریجن، شهر بیجار، غار علیصدر
ساعات بازدید از غار علیصدر
همه روز ساعت ۹ صبح تا ۵ عصر
قیمت بلیط برای اتباع ایرانی ۵۰ هزار تومان
قیمت بلیط برای اتباع خارجی ۱۵۰ هزار تومان
قیمت بلیط از سامانه آنلاین alisadr-hmd.ir سی و پنج هزار تومان می‌باشد.
آدرس غار علیصدر
استان همدان، شهرستان کبودرآهنگ، روستای علی صدر
