جشن رنگ ها ؛ جشنی زیبا و مهیج به قیمت تخریب محیط زیست

جشن رنگ ها که نخستین بار از هند آغاز شده است، فستیوالی مخصوص این کشور است که از گذشته به مناسبت استقبال از بهار که به عنوان فصل رنگ ها شناخته می شود به راه می افتد. در این جشن افراد رنگ های شاد و جذاب را به هم می پاشند و سرتا پا رنگی می شوند. در سال های اخیر این فستیوال با استقبال از سوی دیگر کشورها هم مواجه شده است ولی فعالان محیط زیست نیز کماکان هشدار می دهند که این جشنواره به شدت به طبیعت آسیب می زند. با همه جذابیت و هیجانی که این جشنواره می تواند داشته باشد باید در حد توان از آسیب های آن به محیط زیست کمتر کرد. در ادامه به نکاتی در این زمینه اشاره کرده ایم. با تورگردان همراه باشید و مسئولانه سفر کنید.

جشن رنگ ها چیست؟

جشن رنگ ها که در تور هند به نام جشن هولی شناخته می شود، در پایان زمستان و مطابق با تاریخ قمری برگزار می شود. به همین مناسبت تاریخ آن در هر سال کمی چرخش دارد ولی عموما با ماه مارس مطابق می شود. پیروان آیین هندو از قرن 17 میلادی این جشن را برای فصل برداشت محصول و فراوانی نعمت برپا می کرده اند.

در جشن هولی هندوها پودرهایرنگی را از هفته های قبل تهیه می کنند و با خوردن غذاهایی خاص و مخصوص این جشن، فستیوالی به راه می اندازند. حتی در این زمان به خانه تکانی و رسومی متناسب با عیدها می پردازند. هنگام آغاز جشن لباس های تمیز و اراسته به تن می کنند و به دید و بازدید مشغول می شوند. در عصر روز اول نیز به آتش بازی و رنگ پراکنی مشغول می شوند. هنگام رنگ بازی با جشن و رقص و شادی، رنگ ها را به سمت هم پرتاب می کنند و کلی هیجان و شادی را در کنار هم تجربه می کنند. برپایی این مراسم در این کشورها ریشه دارد و داستان هایی از گذشته راجع به آن نقل می شده است.

جشن هولی در کشورهای هند، پاکستان، بنگلادش، بوتان وم یانمار با جدیت تمام، همه ساله اجرا می شود ولی در سال های اخیر بعضی کشورها دیگر نیز از این جشن استقبال کرده اند که کمی جای نگرانی دارد.

اثرات مخرب فستیوال هولی در هند بر محیط زیست

بدون شک هولی یکی از جشنواره‌ های مهمی است که به طور گسترده در هند برگزار می ‌شود اما نباید فراموش کرد که تاثیرات بدی بر محیط‌ زیست می گذارد. در ادامه به طور مشخص به این آسیب ها اشاره می کنیم.

آلودگی هوا در اثر جشنواره رنگ ها

جشن و فستیوال هولی مانند آتشی است که به جنگل ها افتاده باشد. در طول جشنواره، دی ‌اکسید کربن یا گاز کربنیک، مونوکسید کربن و ذرات ماده در محیط افزایش می یابند. بدتر اینکه در این جشن مردم آتش بازی نیز بهراه می اندازند و در نتیجه گازهای مضر و مواد سمی در هوا آزاد می‌ شوند. کافی است بعد از جشنواره با نظارت کیفیت هوا، میزان آلودگی را اندازه گیری کنید.

آلودگی صوتی

ترقه هایی که در این جشن ها به کار می رود نه تنها گازهای مضر را در هوا آزاد می‌ کند بلکه آلودگی صوتی نیز به وجود می آورد. در این جشنواره مردم دوست دارند همزمان با رنگ بازی به رقص و پایکوبی بپردازند و به همین مناسبت از بلندگوها و ابزارهای موسیقی بلند موسیقی هایی پخش می شود که باعث آلودگی صوتی می‌ گردد. این نوع آلودگی صوتی می ‌تواند برای کودکان و شهروندان مسن خطرناک باشد.

اثرات مواد شیمیایی مضر

در گذشته فستیوال هولی با استفاده از رنگ‌ های ارگانیک که از گل‌ ها و گیاهان درست شده بود، برپا می شد اما به دلیل تجاری سازی شدید این جشنواره، بسیاری از شرکت ‌ها شروع به تولید رنگ ‌های آماده شیمیایی کرده اند که متاسفانه بسیار سمی اند. این رنگ های شیمیایی به آسانی به طبیعت آسیب می زنند و با روش ‌های تصفیه فاضلاب معمولی حذف نمی گردند.

آلودگی آب

آلودگی آب از بدترین تاثیرات عمده جشنواره هولی تلقی می‌ شود. در حال حاضر، در هند، همه شهرها با کمبود آب مواجه هستند و معضل یافتن آب آشامیدنی سالم بیداد می کند. در این اوضاع جشن هایی از این نوع، شرایط بدتری پدید می آورد. در فستیوال هولی مردم با بطری ها و سطل آب، رنگ به سمت یکدیگر پرتاب می‌ کنند، و کودکان هم بادکنک های آب را به یکدیگر پرتاب می ‌کنند. این کیسه‌ ها و بطری های پلاستیکی معضل دیگری است که می ‌تواند سیستم زه ‌کشی شهر را مسدود کند.

هم چنین رنگ ‌های شیمیایی که با آب مخلوط می شوند می ‌توانند به بدنه ‌های آبی و خاک نفوذ کرده و از این طریق در دریا یا رودخانه ها منتشر شوند و اسیب های جدی به محیط زیست بزنند.

مطالعات اخیر نشان داده اند که همه انواع رنگ ها حتی رنگ های طبیعی هم مثل رنگ های شیمیایی برای سلامتی انسان مضر هستند. چرا که این رنگ ها ممکن است حاوی اکسید سرب، سولفات مس، اتیدیوم بروماید، آبی پروس و سولفید جیوه باشند. بسیاری از رنگ ‌ها باعث آسم، سوزش پوست، جوش، آلرژی و دیگر بیماری های پوستی می ‌شوند.

چگونه از آسیب به محیط زیست جلوگیری کنیم؟

راه‌ های جایگزینی هم برای جشن گرفتن در هولی وجود دارد. می ‌توان اندازه آتش را کاهش داد تا بتوان برخی از درختان را نجات داد و از تاثیرات مخرب این جشنواره کاست.

می‌ توانیم استفاده از بلندگوها را کنار گذاشته و به کاهش آلودگی صوتی کمک کنیم. از این طریق نوزادان و شهروندان آسیب پذیر سلامتشان به مخاطره نمی افتد.

برای برگزاری جشن دوست ‌دار محیط‌ زیست ابتدا باید رنگ ‌های خود را با محیط ‌زیست سازگار کنیم. می ‌توانیم با استفاده از میوه‌ ها و گل‌ ها در خانه رنگ ‌هایی نسبتا سالم تر ایجاد کنیم. همچنین می ‌توانیم این رنگ ها را میان دوستانمان توزیع کنیم تا آن‌ ها نیز رنگ‌ های آماده شیمیایی را به طبیعت وارد نکنند.

تقلید از جشن هولی در تورهای گردشگری ایران

در چند سال اخير با اقتباس از جشن رنگ هندوستان، تورهاي تفریحی در ایران نیز برپا می شود و به نام جشن رنگ ها افراد را  به طبيعت و مناطق بكر گردشگری برده، باعث الودگی محیط زیست می شوند. طبیعی است که جوان ها به دلیل اینکه طالب هیجان هستند از چنین جشنواره رنگارنگ و پرهیجانی استقبال زیادی بکنند. بدتر اینکه برخلاف هند که تنها در یک تاریخ خاص این فستیوال را به راه می اندازند، در ایران هر زمان که بخواهند و هر تاریخی که تورهای دیگر رواج نداشته باشد، دست به دامان جشنواره هایی از این دست در جنگل، ساحل و کویر می شوند.

با این حال اگر آگاه سازی صورت بگیرد و جوانان بدانند چنین جشنوراه هایی تا چه حد به محیط زیست آسیب زده و در اینده طبیعتی برای خود و فرزندانشتان باقی نمی ماند، به هیچ وجه از اینگونه جشن ها استقبال نخواهند کرد. به خصوص که این جشن به دلیل محدودیت اجرای آن در مناطق شهری در مناطق اكوتوريستی انجام می شود. بدتر اینکه بیشتر رنگ های به کار گرفته شده در این جشن ها، رنگ هایی بر پایه آلی هستند که تمام آسیب های ذکر شدهخ در بالا را به هوا، به خاک، به آب و به سلامت افراد به دنبال دارد. بیشتر این رنگ ها در طبیعت و محل پاکسازی نمی شوند و با رها شدن، با غلظت زیاد وارد طبیعت می شوند.

می توان جشنواره رنگ ها را در جاهای دیگری دنبال کرد؛ با آغاز پاییز بسیاری از جنگل ها و مناطق کوهستانی کشور به طبیعتی هزار رنگ تبدیل می شود و جلوه ای زیبا از طبیعت را پدید می آورد. به علاوه ترکیب رنگ های زیبا در معماری ایرانی مثل کاشی های هفت رنگ و ارسی های زیبا دست کمی از جشنواره رنگ ها ندارد .